Kerken in de dorpen Noordoostpolder
Ieder dorp in de Noordoostpolder kreeg drie kerken en drie scholen.
- een rooms katholieke kerk
- een hervormde kerk
- een gereformeerde kerk
In de loop der jaren was dat niet vol te houden.
Zie huidige situatie onderaan
Klik hier voor kerken in
Emmeloord
Wat staat er op die kerktoren
Een haantje, een kruisje of …
Bant
Rooms Katholiek
in gebruik door protestanten
Vroeger de Rooms Katholieke Ludger-kerk – nu Batsiliek
De katholieken preken in Rutten. De gereformeerden en hervormden zijn sinds 2004 eigenaar van dit gebouw. Het is sindsdien ook een multifunctioneel ontmoetingscentrum. (Centrum voor geloof en zingeving). En tevens is het een officiële trouwgelegenheid van de gemeente Noordoostpolder.
Behoort bij: Dorpskerken-NOP (zie onderaan)
Bantsiliek
een kerkgebouw uit 1955 van architect Antonius Vosman jr. uit Deventer.
In 1951 werd met de bouw van het dorp Bant begonnen.
Ieder dorp in de Noordoostpolder kreeg drie kerken en drie scholen.
Een rooms katholieke, een hervormde en een gereformeerde kerk.
De rk parochie van Bant was toegewijd aan de H. Liudger. De kerk heette dus de H. Liudgerkerk.
Het viel eerst onder het bisdom Utrecht, Later tot het bisdom Groningen
De bevolkingsgroei in de Noordoostpolder bleef echter achter bij de verwachtingen.
In 1991 werd besloten dat er samen gekerkt moest worden met Bant, Rutten en Creil.
De gebouwen van Bant (de H. Liudgekerk) en Creil (de H. Nicolaaskerk) werden afgestoten.
Het gebouw in Rutten (de H. Servatiuskerk) werd het nieuwe onderkomen onder de naam: parochie De Goede Herder.
De inventaris van Bant werd grotendeels opgenomen in de kerk van Rutten.
Het pijporgel is afgebroken. Er staat nu een elektronisch orgel.
Wat staat er op de torenspits,
Een haantje of een kruisje ?
Veelzeggend is dit rijmpje uit een bijbelvoorstelling in het Meermanno museum in Den Haag:
Protestanten hebben een haantje.
Luthersen hebben een zwaantje.
Doopsgezinden hebben een huisje.
Katholieken een kruisje.
En dat klopt. Toen deze kerk een Rooms Katholieke kerk was, stond er een kruis op de toren.
Toen de protestanten gingen kerken in dit gebouw, namen ze hub haan mee. Die staat nu bovenop het kruis.
Hebt u zich ooit afgevraagd waarom er op veel kerktorens een haan staat? Dat is omdat de haan naar een aantal mensen en zaken in de bijbel verwijst.
Vroeg in de morgen wekt de haan mens en dier met zijn gekraai ten teken dat de nacht voorbij is en de nieuwe dag is aangebroken. Een haan maakt je wakker en is daarom symbool van de waakzaamheid. Iedere mens moet waakzaam zijn met het oog op de wederkomst van Christus (Mattheus 25, 13: Wees dus waakzaam, want jullie weten niet op welke dag en op welk tijdstip hij komt.) De nacht staat voor het rijk van de duisternis en de demonen. De nieuwe morgen, die door de haan aangekondigd wordt, is de overwinning van het licht op de duisternis. Daarom doet de haan ons ook denken aan Jezus die de duisternis en de duistere machten van de dood overwonnen heeft.
De haan op de kerktoren verkondigt de opstanding van Jezus. De haan verwijst ook naar Petrus, de beroemde leerling van Jezus. In de nacht dat Jezus gevangengenomen werd, verloochende Petrus hem driemaal voor de haan kraaide. De haan waarschuwt ons er voor Jezus niet te verloochenen. Toen Petrus zich realiseerde wat hij gedaan had, kreeg hij berouw. Daarom is de haan (in de rooms-katholieke kerk) ook het symbool van de biecht, waarbij mensen opbiechten waar ze fout geweest zijn.
Ten slotte: de haan op de toren is een weerhaan. Wanneer het gaat waaien draait hij zijn kop in de richting waar de wind vandaan komt. De (tegen)wind staat voor de vijandelijke machten die het christendom aanvallen. De haan wijst die gevaren aan, ziet ze onder ogen en keert zich er tegen. Zo is hij het symbool van allen die de kerk en het christelijk geloof verdedigen.
Maar misschien staat de haan wel op de kerktoren omdat er anders geen kip naar de kerk komt!
Bant
Nederland Hervormd
buiten gebruik
Lange Omgang – Buiten gebruik sinds 2004. Verkocht aan Gospel Services van W. Maatman. De hervormde gemeente en de gereformeerde kerk maken sindsdien gebruik van het gebouw van de voormalige katholieke kerk in Bant (Bantsiliek).
| Naam kerk: | |
| Genootschap: | Nederlandse Hervormde kerk |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Bant |
| Adres: | Lange Omgang 1 |
| Postcode: | 8314AK |
| Inventarisatienummer: | 00010 |
| Jaar ingebruikname: | 1959 |
| Architect: | Wegener Sleeswijk |
| Huidige bestemming: | bedrijfsgebouw |
| Monument status: | Geen |
Geschiedenis
Hierin ook Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt), buiten gebruik 2004. Op 31-12-2003 verkocht aan Gospel Services van W. Maatman. Zondag 11 januari 2004 is de laatste kerkdienst gehouden. De hervormde gemeente en de Gereformeerde Kerk gaan gebruik maken van het gebouw van de voormalige Katholieke kerk in Bant (Bantsiliek).
De klokkentoren van de Ned. hervormde kerk in Bant was ongetooid.
Nu staat er een flinke vlaggenmast op.
Bant
Gereformeerd
buiten gebruik
Noordwend 4 – Sinds 2004 verkocht aan particulier, piercingcentrum. De hervormde gemeente en de Gereformeerde Kerk maken sindsdien als SoW gemeente gebruik van het gebouw van de voormalige Katholieke kerk in Bant (Bantsiliek).
De 5e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Gereformeerde Kerk |
| Genootschap: | Gereformeerde Kerken in Nederland |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Bant |
| Adres: | Noordwend 1 |
| Postcode: | |
| Inventarisatienummer: | 00011 |
| Jaar ingebruikname: | 1954 |
| Architect: | Eldering, H. |
| Huidige bestemming: | bedrijf |
| Monument status: | Geen |
Geschiedenis
Karakteristieke wederopbouwkerk.
Buiten gebruik, en in 2004 verkocht aan particulier, thans is er een piercingcentrum in gevestigd.
De gevormde SoW-gemeente verkoopt haar kerken en gaat samen verder in de katholieke kerk. Op 11 januari 2004 is SoW-gemeente gevormd. Voor de GK (1954, H. Eldering) hebben zich ook al kandidaten gemeld. De SoW-gemeente heeft de al vijf jaar leegstaande katholieke kerk gekocht. De grote kerkzaal zal in tweeën worden gedeeld in een kerkzaal en een ontvangstruimte. De Mariakapel blijft in stand en wordt stilteruimte. En eens per maand willen de katholieken de kerk toch wel gebruiken. Er is veel aan de kerk verbouwd en aangepast. Zaterdag 27 november 2004 is de kerk in gebruik genomen. De officiële ingebruikname van de Bantsiliek, zoals de kerk blijkt te heten, was op zondag 23 januari 2005. (51-04/53-05/58-07)
Maar voor hoe lang nog?
bron : https://gereformeerdekerken.info/
Vijf jaar geleden begon Herman Russchen in de voormalige gereformeerde kerk te Bant, in de Noordoostpolder, een ‘herberg voor mensen in nood’ die niet thuis kunnen wonen of geen thuis hebben. Omdat deze opvang niet past in de woonbestemming van het gebouw is het de vraag hoe lang de opvang nog kan voortgaan.
De gereformeerde kerk te Bant.
De gemeente Noordoostpolder deelde onlangs aan Russchen mee dat hij uiterlijk 13 april 2018 duidelijk moest maken wat hij wil. Een verzoek tot legalisatie van de opvang indienen, of met de opvang stoppen. Russchen deelde de gemeente mee te zullen stoppen. Omdat hij de week daarna echter geen bezoek van een gemeenteambtenaar heeft gehad om te controleren of het voormalige kerkgebouw inmiddels ontruimd is, gaat Russchen ervan uit dat hij mag doorgaan met de opvang, en dat ook anderen dan de ene persoon die er nog woont, dus in de opvang mogen verblijven.
Het plan is weer anderen toe te laten, maar pas als hij daar zelf aan toe is, zo deelde hij mee. Hij zegt eerst te willen uitrusten van de enerverende tijd die achter hem ligt en dan zien wat hij verder gaat doen. De opvang geldt overigens alleen voor personen die beloven mee te werken aan het oplossen van hun problemen. Ongeveer een maand geleden, in maart 2018, waren er nog twaalf bewoners. Door de onrust die ontstond over de vraag of de opvang open kon blijven, vertrokken bijna alle gasten, aldus De Stentor.
In het huurcontract dat Russchen destijds tekende wordt gesteld dat hij de kerk moet verlaten zodra de gemeente handhaaft. De gemeente deed dat in de week na 13 april 2018 niet, zodat zijn gast er volgens Russchen in kan blijven. Een woordvoerder van de gemeente deelde echter mee dat nooit gezegd is dat direct na 13 april gehandhaafd zou worden. Russchen vindt dat de gemeente moet handhaven óf hem met rust moet laten; de gemeente vindt dat Russchen nog steeds een verzoek kan indienen om het gebruik van de voormalige gereformeerde kerk als opvang te kunnen gebruiken. Wordt vervolgd.
De gereformeerde kerk van Bant had een Hugenotenkruis op het dak.
Nu niets meer. Logisch, de kerk was verkocht aan een particulier die er een piercingscentrum begon. Later begon Herman Russchen een ‘herberg voor mensen in nood’ die niet thuis kunnen wonen of geen thuis hebben.
Rutten
Rooms Katholiek
in gebruik
Servatiuskerk – Plantsoenweg 41
Bant en Rutten en Creil vormen samen deze parochie.
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Servatius |
| Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Rutten |
| Adres: | Plantsoenweg 41 |
| Postcode: | 8313AC |
| Inventarisatienummer: | 01433 |
| Jaar ingebruikname: | 1958 |
| Architect: | Hendriks, Sluys, Bosch van den |
| Huidige bestemming: | kerk |
| Monument status: | geen |
Geschiedenis
De parochie van Creil is samengevoegd met die van Rutten.
Orgel
Het orgel is gebouwd door J.J. Elbertse & Zn. in 1981.
In de media
Uit: De Stentor, 15 juli 2011
RUTTEN – De Angelusklok keert in september 2011 terug in de rooms-katholieke kerk in Rutten. De klok, dat wil zeggen het mechanische gedeelte, is het afgelopen half jaar gerestaureerd in Emmeloord. Op zondag 18 september viert de kerk de terugkeer van de bijzondere klok. De Angelusklok is in 1958 opgehangen in het torentje van de katholieke kerk in Rutten. “Maar hij heeft al 25 jaar niet geluid of met horten en stoten, vertelt Nico de Jong, de initiatiefnemer tot de restauratie van het mechaniek. “Het gaat om een heel ingenieus mechanisch systeem. Wij als kerk hebben het verschillende malen laten repareren. Maar er bleven mankementen. Na de restauratie van het kerkgebouw twee jaar geleden zei ik: de restauratie is niet compleet als de klok niet werkt. En die gedachte vond weerklank bij de kerk, die vervolgens het Emmeloordse wikkelbedrijf Emro in de arm nam om het mechaniek te repareren. “Het bedrijf heeft het heel druk. Afgelopen winter onverwacht ook. Vandaar dat er wat vertraging is. Maar ik heb alle vertrouwen in Emro. Het bedrijf vindt het schitterend het mechaniek van zo’n klok te repareren.
De in Aarle-Rixtel bij klokkengieterij Petit en Fritsen gegoten klok van klokkenbrons (tachtig procent roodkoper, twintig procent tin) weegt 125 kilo. Het mechaniek met een motortje moet de hamer straks weer tegen de klok laten slaan. De Angelusklok van de parochie De Goede Herder is uniek in Noordoostpolder en een eind daarbuiten, legt De Jong uit. Alleen de katholieke kerk in Marknesse heeft nog een Angelusklok, maar die is surrogaat. De ANWB zal op 18 september een bord onthullen dat op de kerk komt te hangen met uitleg over de betekenis van de Angelusklok.
Rutten
Nederland Hervormd
in gebruik
Emmaüskerk – Plantsoenweg 1 – Samen met gereformeerden een Protestantse Gemeente.
Behoort bij: Dorpskerken-NOP (zie onderaan)
Rutten, Venelaan 44 – Emmaüskerk
Uit Reliwiki
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Emmaüskerk |
| Genootschap: | PKN Ned. Hervormd |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Rutten |
| Adres: | Plantsoenweg 1 |
| Postcode: | 8313AC |
| Inventarisatienummer: | 01431 |
| Jaar ingebruikname: | 1960 |
| Architect: | Schippers, J. |
| Huidige bestemming: | kerk |
| Monument status: | geen |
Geschiedenis
Interessante moderne kerk. Gebouwd als Ned. Hervormde kerk.
Orgels
Huidig orgel, B. Pels
Het huidige orgel is gebouwd door firma B. Pels in 1966. Het orgel staat sinds 2006 in de Emmaüskerk in Rutten, het is niet bekend waar het Pels orgel eerder heeft gestaan.
Vorig orgel, Ahrend & Brunzema
Tot 2006 stond er een orgel van Ahrend & Brunzema in de Emmaüskerk in Rutten (gebouwd in 1959). Dit orgel staat tegenwoordig in de Oude Calixtuskerk te Groenlo en wordt daar gebruikt als koororgel.
Rutten
Gereformeerd
buiten gebruik
Plaats 8 – Buiten gebruik sinds 2005, nu woning.
De 6e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Gereformeerde Kerk |
| Genootschap: | Gereformeerde Kerken in Nederland |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Rutten |
| Adres: | Plaats / Meerweg |
| Postcode: | |
| Inventarisatienummer: | 01432 |
| Jaar ingebruikname: | 1957 |
| Architect: | Meijer & Zee, van der |
| Huidige bestemming: | woonhuis |
| Monument status: | geen |
Geschiedenis
Voormalige gereformeerde kerk te Rutten. Buiten gebruik sinds 2005, nu woning.
DE GEREFORMEERDE KERK TE RUTTEN
bron : link
Inleiding.
De Gereformeerde Kerk te Rutten in de Noordoostpolder werd op 1 januari 1954 geïnstitueerd. Een korte terugblik.
Het was in die polder niet de eerste Gereformeerde Kerk. In Emmeloord werd de kerk op 30 oktober 1945 gesticht, in Ens op 25 februari 1947, op 22 januari 1948 te Marknesse, op 1 januari 1953 in Bant, waarna Rutten dus op 1 januari 1954 volgde. Daarna werden nog de Gereformeerde Kerk van Nagele (op 26 mei 1955) geïnstitueerd, de kerk te Creil-Espel-Tollebeek per 31 december 1956, en op 17 januari 1957 de kerk van Kraggenburg. Overigens werd Tollebeek per 23 augustus 1970 losgemaakt uit de combinatie met Creil en Espel en kon daar een zelfstandige Gereformeerde Kerk geïnstitueerd worden.
Het ontstaan van de Gereformeerde Kerk te Rutten.
Zoals gezegd ontstond de Gereformeerde Kerk te Rutten op 1 januari 1954. De kerk telde toen honderdtachtig leden, drie jaar later tweehonderdvijftig. Rutten behoorde tot de plaatsen die bij het in cultuur brengen van de Noordoostpolder het laatst tot ontwikkeling werden gebracht. Men begon daarmee aan de landzijde, vanuit het oosten. Tijdens het in cultuur brengen van de polder kwam ook een groot aantal gereformeerden naar de toekomstige polder, die in het oosten zorgden voor een hoger percentage gereformeerden dan het landelijk gemiddelde.
De overheid trachtte de verschillende bevolkingsgroepen in de nieuwe polders zo evenwichtig mogelijk te verdelen. Bij de verdere uitgifte van gronden in het westelijk deel van de polder probeerde men daarom zorgvuldig de verhoudingen weer ‘recht te trekken’. Vandaar dat in het westelijke gedeelte van de polder ‘teveel’ rooms-katholieken en vrijzinnigen kwamen te wonen.
De verschillen tussen de aantallen gereformeerden in de oostelijke en in de westelijke helft van de polder waren rond 1957 duidelijk af te lezen uit de ledentallen van de verschillende kerken. De oostelijke kerken, Luttelgeest (toen met 900 gereformeerden), Marknesse (met 470) en Ens (met rond de 460) verschilden duidelijk met de ledentallen van de westelijke kerken: Rutten telde toen ruim 260 leden, Creil ongeveer 200 en Nagele ruim 160 leden. Besloten werd bovendien dat in het westelijke dorp Espel géén zelfstandige Gereformeerde Kerk te vestigen, maar de gereformeerden in dat dorp te combineren met de Gereformeerde Kerk te Creil. In de westelijke dorpen Kraggenburg en Ens (even ver van elkaar verwijderd als Creil en Espel) konden daarentegen wél zelfstandige kerken geïnstitueerd worden.
De eerste predikant.
De kerkenraad van Rutten nam al snel het beroepingswerk ter hand. Het eerste beroep was meteen raak. Nog hetzelfde jaar, namelijk op 31 oktober 1954, kon de eerste predikant intrede doen. Dat was ds. W. Blanken (1929-1994), die daar van 1954 tot 1959 predikant was. Hij had tijdens zijn vijfde jaar als student aan de Theologische Hogeschool in Kampen al enige tijd als ‘catechiseermeester’ in het dorp Bant gewerkt, ‘maar ik kan niet zeggen, dat mijn interesse voor de polder in die tijd bepaald werd vergroot’. De polder had dus niet zijn speciale voorkeur, ‘maar toen het beroep van Rutten er eenmaal was, vond ik het toch wel aardig’.
Het werkterrein van de nieuwe predikant strekte zich uit over een gebied met een straal van ongeveer vijf kilometer. Daar kwam nog bij dat slechts negen van de gezinnen in Rutten zelf woonden, en vier in de directe omgeving van het dorp, maar de rest van de gemeenteleden woonde verspreid in het ‘echte poldergebied’. De ter beschikking gestelde bromfiets kwam dus goed van pas.
In Rutten vestigden zich trouwens ook nogal wat boeren uit Zeeland. De opbouw van het dorp (en van de kerk) vond immers plaats in de tijd van de overstromingsramp in Zeeland, op 1 februari 1953. Daardoor werden velen van huis en haard verdreven. Nogal wat boeren besloten toen een nieuw leven te beginnen in de polder.
Een eigen kerk.
Na de instituering van de kerk op 1 januari 1954 kerkten de gemeenteleden de eerste tijd in een lokaaltje van een barak in het werkkamp van de IJsselmeerwerkers. In mei 1954 kreeg de Centrale Hervormde Gemeente ‘De Noordoostpolder’ een noodkerk cadeau van de Wereldraad van Kerken, ‘compleet met klokkentoren en al’. Het gebouwtje had eerder dienst gedaan in Ens en kon ongeveer honderd kerkgangers bevatten. De hervormden verleenden de gereformeerden toen gastvrij onderdak voor hun kerkdiensten in het kerkje aan de Veeneweg, tot de gereformeerde kerk gereed was.
De eigen kerk aan de Meerweg werd op 7 maart 1957 in gebruik genomen. Het was het eerste permanente kerkgebouw in het dorp: in 1958 kwam aan de Plantsoenweg de rooms-katholieke Servatiuskerk en in 1960 de definitieve hervormde kerk aan de Veeneweg.
De gereformeerde kerk werd gebouwd onder architectuur van Meijer en Van der Zee. Ze kregen de opdracht een kerk te bouwen met ruimte voor ongeveer 270 kerkgangers. Er werd alleen een eenvoudige klokkentoren bij de kerk gebouwd. Via een verbindingsgang kon men een keukentje, toiletten en een tweetal vergaderlokalen bereiken. De kerk werd verwarmd door heteluchtverwarming. Van de kerk te Santpoort werd een klein orgel met vier sprekende stemmen overgenomen.
In oktober 1989 konden de gereformeerden hun hervormde geloofsgenoten een wederdienst bewijzen: dat jaar brak namelijk brand uit in de hervormde kerk; de hervormden konden toen hun kerkdiensten in de gereformeerde kerk houden. Doordat beide gemeenten toen in hetzelfde kerkgebouw bijeenkwamen verliepen de kerkelijke (en persoonlijke) contacten een stuk makkelijker dan voorheen. Zo groeide ook langzaam de gedachte te gaan fuseren.
Jeannette Weultjes schrijft: ‘Toen de hervormde kerk weer was opgebouwd en de fusie een feit werd, moest een keuze gemaakt worden welke kerk verkocht zou worden. De hervormde kerk was [na de brand] compleet gerenoveerd en de gereformeerde kerk was aan onderhoud toe. Daarom viel de keuze op de hervormde kerk. Natuurlijk waren er wel wat gereformeerde leden van het eerste uur, die moeite hadden met de verkoop van hun zelf betaalde kerk, maar over het algemeen was er geen discussie’.
De ledentallen van de Gereformeerde Kerk te Rutten.
De Protestantse Gemeente Rutten telde in 2007 in totaal 346 leden, in 2015 nog 278.
Bronnen en literatuur:
W. den Boer e.a. (red.), ‘Een machtig arbeidsveld’. De opbouw van het kerkelijk leven in de Noordoostpolder. Gouda, 2008
FdR, Weer een nieuwe polderkerk, in: Centraal Weekblad ten dienste van de Gereformeerde Kerken in Nederland, 5e jrg. nr. 17, 27 april 1957
J.T.W.H. van Woensel, Kerkopbouw en kerkbouw in de IJsselmeerpolders. Lelystad, 1996
© 2017. GereformeerdeKerken.info
staat te koop op Funda voor € 450.000,-
Zeer ruime woning!
Het is maar de vraag of er in de Noordoostpolder en wel in Rutten een bijzonderder combinatie van locatie en woning te vinden is dan hier. Wilt je ruim wonen, weinig tuin onderhoud of ‘gewoon’ iets speciaals? Hier heb je het allemaal!
Op deze magnifieke locatie, met vrij uitzicht over het centrum van Rutten, is een klassieke en royale kerk tot woning om gebouwd, deze voormalige kerk is om
getoverd tot een fantastische woning met zeer veel ruimte. Een object van ongekende klasse en met een bouwkwaliteit die zijn tijd ver voor is.
De unieke en hoogwaardige isolatie is gerealiseerd door een innovatieve gevelisolatie toe te passen. Naast al deze superlatieven, is de woning ook nog eens onderhoudsarm. Alleen een kenner zal van heel dichtbij uiteindelijk zien dat alle kozijnen, overstekken, door de timmerman zelf gemaakt zijn. De ruime hal met veel licht en ruimte geeft je een heerlijk vrij gevoel bij binnen komst van de woning, van uit de hal toegang tot de kleine gezellige tuin.
Woongedeelte bevind zich op de 1e verdieping.
Indeling
Er is een inpandige ruime garage voor meerdere auto’s.
Eerste verdieping
Overloop met vide, en goederen lift. Zeer royale woonkamer, luxe half open keuken, ruime bijkeuken met aansluiting witgoed.
2 riante slaapkamers op de eerste verdieping, met in het midden een luxe badkamer voorzien van ligbad, regendouche, dubbele wastafel toilet is apart gerealiseerd.
De 2 slaapkamers zijn voorzien van de oude houten vloeren uit de kerk. Ook zijn er veel inbouw kasten gerealiseerd.
Tweede verdieping
Balustrade, 3 slaapkamers v.v. houten vloeren en veel bergruimte daar is tevens de zolderberging waar nog een kantoor of speelkamer kan
worden gerealiseerd.
Bijzonderheden
– Uniek pand gelegen in Rutten
– Hoogwaardige afwerking
– Bijzondere indeling
– Inpandige garage
– Goederenlift aanwezig
Kenmerken
Overdracht
- Vraagprijs
- € 450.000 k.k.
- Vraagprijs per m²
- € 1.642
- Aangeboden sinds
- 4 maanden
- Status
- Beschikbaar
- Aanvaarding
- In overleg
Bouw
- Soort woonhuis
- Eengezinswoning, vrijstaande woning
- Soort bouw
- Bestaande bouw
- Bouwjaar
- 1956
- Soort dak
- Zadeldak bedekt met pannen
Oppervlakten en inhoud
-
Gebruiksoppervlakten
-
- Wonen
- 274 m²
- Overige inpandige ruimte
- 140 m²
- Perceel
- 445 m²
- Inhoud
- 1.542 m³
Indeling
- Aantal kamers
- 7 kamers (5 slaapkamers)
- Aantal badkamers
- 1 badkamer en 2 aparte toiletten
- Badkamervoorzieningen
- Douche
- Aantal woonlagen
- 3 woonlagen
- Voorzieningen
- Mechanische ventilatie, lift en dakraam
Plattegronden 3
begane grond
1e verdieping
2e verdieping
Creil
Rooms Katholiek
buiten gebruik
het Salicoon
Graaf Florislaan 51 – in 1991 samengevoegd met Rutten en Bant. Gebouw is nu een dienstencentrum.
De Geloofsgemeenschap de Goede Herder is onderdeel van de Emmaüsparochie.
In 1954 wordt de H. Nicolaas parochie van Creil gesticht. Door het teruglopend kerkbezoek en het afnemend aantal pastores worden in 1991 de parochies Bant, Creil en Rutten samengevoegd. Dat wordt parochie De Goede Herder. De katholieke kerk in Creil wordt in 2001 gesloten. Sindsdien is de Servatiuskerk in Rutten de ontmoetingsplaats. Eind 2004 word het kerkgebouw in Creil verbouwd tot een dienstencentrum, het Saalicon (afgeleid van Nicolaas). Vanaf 1 januari 2015 gaan de vier parochies die de Noordoostpolder toen nog telde samen verder als één parochie: de Emmaüsparochie. Sinds de fusie worden de voormalige parochies aangeduid met ‘geloofsgemeenschap’.
Het pastoraal team van de Emmaüsparochie bestaat uit pastoor Victor Maagd, pastor Wiebe Mulder en pastor Magda Schilder-Reijrink. Pastor Wiebe Mulder is als eerste aanspreekbaar voor de Goede Herder Geloofsgemeenschap.
Elke zondag is er een kerkdienst in Rutten. De aanvangstijd wisselt. Op de website van de parochie (www.emmausparochie.net) staan de aanvangstijden van de vieringen. De kerkdienst wordt voorgegaan door een lid van het pastoraal team of door parochianen. Regelmatig zijn er gezamenlijke vieringen van RK en PKN en samen zorgen ze voor de viering tijdens het jaarlijkse dorpsfeest.
Maandelijks verschijnt het parochieblad Klaverblad met actuele informatie van de Emmaüsparochie. Deze informatie staat ook op de website.
Een modern gebouw, rooms katholiek en dus getooid met een kruis.
De roomsen zijn in Rutten gaan kerken. Het gebouw is nu een dienstencentrum.
Het kruis is eraf. Wat bleef was de klokkentoren, maar de klok werd in 2001 verwijderd en verplaatst naar een klokkenstoel op de begraafplaats van Creil.
In plaats van de klok kwam er een vogel te hangen; een roestvrijstalen kraanvogel, gemaakt door het Kunstenmaker Collectief Creil.
Creil
Nederland Hervormd
in gebruik
Ontmoetingskerk – Galemalaan 35- brand in 2005
Nederlands Hervormde Kerk in Creil uit 1956. Karakteristieke protestantse wederopbouwkerk. Samen op weg, uitbreiding 2004.
De 8e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder
In Creil staat de 6e van de 11 geplande hervormde kerken in de NOP.
De eerst aanzet daartoe werd op 20 mei 1954 gegeven. Dit was een historische dag, want toen werd Creil een nieuwe wijkgemeente van de Hervormde Kerk in de Noordoostpolder.
Zie verder ook https://www.emmeloord.info/figurenomloop/
In het begin werd bij de familie Boekhoudt aan de Noorderringweg in de koestal gekerkt. De eerste eredienst werd op 20 juni geleid door ds. K. Beks uit Bant.
Later, vanaf 10 oktober, werden de diensten in de “School met de Bijbel” aan de Bisschopstraat gehouden en vanaf 1957 tot de opening van de eigen kerk in de gereformeerde kerk aan de Galamalaan.
Op 8 mei 1955 werd de eerste kerkenraad geïnstalleerd.
De kerk
Architect Schaling uit Amsterdam kreeg de opdracht om een exterieurschets te maken van een kerk met 300, een kerkenraadskamer met 15, een catechisatielokaal met 30 en een boven- verdieping met 80 zitplaatsen en een pastorie.
Het geheel werd begroot op fl. 345.000,00. Aannemer werd K. Ooms en hij startte de werkzaamheden op 4 mei 1956. Sofia Massink, dochtertje van ouderling-kerkvoogd Massink, mocht de eerste steen leggen op 9 juli.
In verband met een misverstand zijn de binnenmuren van de kerk in wildverband tot op steigerhoogte opgetrokken en na het leggen van een rollaag werd overgegaan tot het metselen “van een eenvoudig sierlijk verband”.
De kerk werd op 20 mei 1958 in gebruik genomen.
De toren
Op 28 februari 1957 werd het hoogste punt van de toren bereikt. De klok werd er op 12 maart in gehangen.
De klok
De klok is in 1956 gegoten door W.J. Koek van de Firma Gebr. Van Bergen uit Midwolda. Zij draagt de inscriptie: “LAND, LAND, LAND, HOOR DES HEREN WOORD.”
De ramen
De twee glas-in-lood ramen beelden uit: Goede Vrijdag, Pasen, Hemelvaart en Pinksteren.
Het doopvont
Het doopvont stelt de omgekeerde, afgeknotte toren voor.
Het orgel
Het orgel is een twee-klaviers pijporgel met pedaal. Het werd in 1951 door Willem van Leeuwen gebouwd voor “De Hoeksteen” in Emmeloord, maar omdat het daarvoor te klein bleek werd het in Creil geplaatst.
Wijkgemeente
Op 23 april 1956 werd vicaris A.J. v.d. Linden benoemd als opvolger van vicaris H.B. Oosthoek.
In 1957 ontstond er door het samengaan met hervormd Espel een nieuwe wijkgemeente Creil-Espel. Vicaris Van der Linden werd op 19 januari 1958 als eerste predikant bevestigd.
Predikanten Hervormde Kerk
A.J. v.d Linden 1958 – 1966
F. de Jonge 1967 – 1971
J.J. Brijker 1972 – 1976
GEREFORMEERDE KERK
Tijdens kamp Rutten werd er met Rutten samengewerkt. Later werd er in de “School met de Bijbel” kerk gehouden.
De kerk
Toen de Nieuw-Jeruzalemkerk in Emmeloord klaar was, kon Creil dit houten gebouw (een geschenk uit Zweden) overnemen. Dit als pleister op de wonde, omdat de al vergevorderde plannen tot het bouwen van een eigen kerk van hogerhand waren afgewezen.
De firma Loosman sr. heeft het kerkje weer opgebouwd, op de plaats waar nu De Binkel staat.
Het gebouw heeft dienst gedaan tot 1 januari 1968.
Daarna werd de hervormde kerk voor de samenkomsten gehuurd.
Op 2 mei 1957 werd de eerste predikant voor Creil-Espel ds. B. Oosterhoff bevestigd.
Predikanten Gereformeerde Kerk
B. Oosterhoff 1957 – 1964
P. van Dijk 1964 – 1968
P.J. Rozendal 1969 – 1970
S.T. Bakker 1971 – 1974
SAMEN OP WEG
De eerste contacten voor samengaan van hervormd en gereformeerd Creil en Espel werden op 25 november 1975 gelegd. Eind 1976 werd er een samenwerkingsverband aangegaan. Samen-op Weg gemeente Creil-Espel ontstaat.
Sinds 1 januari 1977 werden er alleen nog gezamenlijk diensten gehouden.
Op 23 oktober 1977 werd ds. C.W. Oppelaar bevestigd als predikant van de SOW-gemeente Creil-Espel.
Sinds 1 januari 1988 is Creil-Espel een zelfstandige gemeente, na het wegvallen van de wijkgemeente NOP.
Predikanten Samen-op-Weg gemeente
C.W. Oppelaar 1977 – 1983
D.J. Ras 1984 – 1990
W. Kok 1992 – 2018
Nieuwbouw en restauratie
De grote vergaderzaal en de keuken zijn op de bovenverdieping gesitueerd. Dat blijkt in de loop van de tijd een groot struikelblok voor de gebruikers. Eind jaren 90 worden plannen gemaakt voor nieuwbouw en verbouw op de begane grond. Na jarenlang onderhandelen met de gemeente NOP worden in 2003 de plannen goedgekeurd.
In oktober 2003 start de firma Bosma de bouw van een nieuwe consistoriekamer en een vergaderzaal voor 100 personen, alles in casco. De afwerking en de verbouw van de oude consistoriekamer tot een nieuwe keuken, vindt plaats met behulp van veel vrijwilligers.
In september 2004 wordt het nieuwe gedeelte feestelijk in gebruik genomen.
13 januari 2005 brandt de top van de toren uit. Het dak, de wijzerplaten en de haan gaan verloren in de brand, de toren zelf en het hangwerk van de luidklok lopen flinke schade op. Tegelijkertijd met het herstel van de toren wordt de buitenkant van de kerk en de bijgebouwen onder handen genomen. Alle ramen worden vernieuwd en de muren worden gevoegd. Als afsluiting van alle werkzaamheden wordt op 30 juni 2005 de haan weer op de toren geplaatst.
Ondertussen zit men binnen in de kerk ook niet stil. In het voorjaar 2005 wordt het orgel helemaal ontmanteld en na 10 weken zwijgen wordt op 16 april het volledig gerestaureerde orgel weer in gebruik genomen.
Voorjaar 2008 is het liturgisch centrum onder handen genomen.
Ieder die binnen deze muren heeft gestaan, moge beseffen dat er in mensenlevens altijd een reden zal zijn om opnieuw te beginnen.
Protestantse Kerk Nederland
Op 1 mei 2004 verenigen de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk zich officieel tot de Protestantse Kerk in Nederland.
Protestantse Gemeente Creil-Espel
De Samen-op-Weg Gemeente werkt vanaf 2012 toe naar een fusie tussen Hervormd Creil-Espel en Gereformeerd Creil-Espel. In 2013 passeert de akte bij de notaris en vanaf 1 januari 2014 is Protestantse Gemeente Creil-Espel een feit. Kerkdiensten vinden elke week plaats in de Ontmoetingskerk in Creil en in Una Sancta in Espel.
Actueel in 2019
Sinds mei 2018 is de gemeente vacant.
Gezien de terugloop in het aantal leden krijgt de gemeente het advies om een predikant (m/v) te benoemen voor 0,5 FTE.
Gezien het aantal bezoekers op zondag wordt vanaf de zomer 2019 één dienst per zondag gehouden, afwisselend
in Creil en in Espel.
In 2005 is er brand uitgebroken in de toren waardoor de spits in vlammen opging.
Ook de haan werd gebraden
De gemeente Noordoostpolder stelde een kleine 20.000 euro beschikbaar.
Een fiere, jonge en stilistische haan staat nu met zijn kop in de wind.
De toren heeft ook een prachtige figurenomloop, maar die functioneert net al die van de Poldertoren. Niet dus.
Creil
Gereformeerd
buiten gebruik
Burgwal 11 – gebouw verkocht – Sinds 1995 samen met Emmeloord
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Burgwalkerk |
| Genootschap: | Gereformeerde Kerken in Nederland (vrijgemaakt) |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Creil |
| Adres: | Burgwal |
| Postcode: | |
| Inventarisatienummer: | 00017 |
| Jaar ingebruikname: | 1956 |
| Architect: | Loo, Van & Mei, Van der |
| Huidige bestemming: | bedrijf, schuur |
| Monument status: | geen |
Geschiedenis
Buiten gebruik 1976, nu bedrijfsgebouw (2018).
Espel
Rooms Katholiek
buiten gebruik
Noorderrand 34 – Gebouw verkocht.Huidige bestemming: woning / atelier
sinds 1998 samen met Nagele en Tollebeek.
RK kerk Verrijzenis des Heren – H Geest
Kerk gebouwd in 1959 naar ontwerp van architect J. Strik. 350 zitplaatsen.
De kerk is januari 1999 gesloten en verkocht. De kerk was lange tij de woning/atelier/muziekruimte van kunstenares Annemiki Bok.
Er wordt geen nieuwe kerk gebouwd. De parochie is samengevoegd met een buurkerk in het kader van parochiële samenvoeging.
De parochianen gaan, evenals uit Nagele, naar de RK kerk H Hubertus te Tollebeek.
De klok hangt er niet meer onder. Het kruis is ook van het dak af.
Een roomse kerk met een kruis.
De parochianen gaan, evenals die uit Nagele, naar de RK kerk H Hubertus in Tollebeek.
De kerk was lange tijd de woning/atelier/muziekruimte van kunstenares Annemiki Bok.
Zonder kruis, zonder klok.
Espel
Protestant
Una Sancta – Westrand 42 – Protestantse Gemeente
Una Sancta is de tweede kerk in Nederland die gezamenlijk gebouwd is door hervormden en gereformeerden
Behoort bij: Dorpskerken-NOP (zie onderaan)
Het Prot. kerkcentrum ‘Una Sancta’ (Westerrand 42-44) is de eerste kerk in de Noordoostpolder waarin hervormden en gereformeerden vanaf het begin hebben samengewerkt. Deze zaalkerk met wit geschilderde vrijstaande en ronde toren met wijzerplaat kwam in 1961 tot stand naar ontwerp van J. Heese.
De wandsculptuur is van Harry op de Laak. De kerk bevat een door Ahrend & Brunzema uit Leer (D) gebouwd orgel (1961). Tegen de kerk aangebouwd staan enkele nevenlokalen en een gymnastieklokaal ten bate van de dorpsgemeenschap
Meer informatie over het wandreliëf zie : kunst in Espel
Een moderne kerk. Prachtige glas in lood vensters, mooie muurkunst een een markante toren.
Maar er kraait geen haan.
Espel
nooit gebouwd
Het Prot. kerkcentrum ‘Una Sancta’ was de eerste kerk in de Noordoostpolder waarin hervormden en gereformeerden vanaf het begin hebben samengewerkt
Tollebeek
Rooms Katholiek
in gebruik
St. Hubertuskerk – Vossenburcht 7
Tollebeek kreeg omstreeks 1960 een eigen R.K. parochiekerk, gewijd aan H. Hubertus.
Veel straten en kunst zijn in Tollebeek verwant aan de jacht. De heilige Hubertus is de patroonheilige van de jagers en de jacht.
Het is een zaalkerk met terzijde staande, opengewerkte klokkentoren, ontworpen door H.J. van Wissen.
Het geheel is gebouwd in de voor Van Wissen typerende modernistische, in dit geval ook licht sculpturale trant, o.a. onder invloed van het werk van de beroemde Zwitsers/Franse architect Le Corbusier.
Hubertus
Volgens de legende bekeerde Hubertus zich tot het christendom na het zien van een hert met een schitterend stralend kruis tussen de geweistangen. Dat zag Hubertus toen hij in het jaar 683 het hert op Goede Vrijdag – de sterfdag van Christus – najoeg met zijn kruisboog in de bossen van de Ardennen. Vlak voordat hij aanlegde voor het genadeschot met een pijl uit zijn boog, draaide het hert zich om en toonde Hubertus zijn gewei met daartussen het stralende kruis.
Tollebeek
Protestants
in gebruik
gezamenlijk gebouwd door hervormden en gereformeerden – Fazantendrift 10-12
Behoort bij: Dorpskerken-NOP (zie onderaan)
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | |
| Genootschap: | PKN |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Tollebeek |
| Adres: | Fazantendrift 10-12 |
| Postcode: | 8309AM |
| Inventarisatienummer: | 001439 |
| Jaar ingebruikname: | 1962 |
| Architect: | Elffers, C. |
| Huidige bestemming: | kerk |
| Monument status: | geen |
Geschiedenis
Het is aan de visie van beide Tollebeekse protestantse kerkgemeenschappen te danken dat er maar één protestantse kerk is gebouwd en niet, zoals in andere dorpen, twee of meer. Met voortvarendheid werd door de gereformeerde en hervormde voormannen het werk ter hand genomen. Het waren jonge ondernemers, uit alle delen van het land naar de polder gekomen om een maatschappelijk bestaan op te bouwen. Bij de vraag of zij geschikt waren voor de polder waren zij ook geselecteerd op het punt of zij bereid waren hun tijd en energie beschikbaar te stellen voor kerk en samenleving. Aan zowel de ontwikkeling van het dorp als de opbouw van de kerkelijke gemeente(n) hebben zij hun beste krachten gegeven. In de vergadering van de hervormde kerkenraad van januari 1958 was er al uitvoerig over de bouw van een kerk gesproken. Men vroeg zich toen af of de bouwkosten niet veel te hoog zouden worden en vreesde dat een eigen kerk voor een kleine gemeente als Tollebeek niet op te brengen zou zijn. Samenwerking tussen hervormden en gereformeerden bracht uitkomst. Reeds in 1959 werd de eerste conceptovereenkomst inzake gemeenschappelijke kerkbouw opgesteld. De partijen waren het College van kerkvoogden der Hervormde Gemeente “De Noordoostpolder” gevestigd te Emmeloord en de Gereformeerde Kerken te Creil-Espel en te Kraggenburg. Afgesproken werd dat de hervormden voor 90% eigenaar werden en de gereformeerd eerst een aandeel van 10% haden. Zodra de gereformeerde kerk in Tollebeek zelfstandig zou zijn, zouden beide kerken voor 50% eigenaar worden van het kerkgebouw. Dit werd gerealiseerd op 1 februari 1975. Overigens had de overheid een premie gesteld op gezamenlijke kerkbouw. Een enkele geloofsgemeenschap ontving maar 40% subsidie, terwijl samenwerking 60 % overheidsbijdrage opleverde. De bouwcommissie, die bestond uit de heren Biemond en Haverman van gereformeerde zijde en de hervormden Van Hulst, Geluk, Velthoen en Van der Linde, kwam op 4 maart 1960 voor het eerst bij elkaar onder voorzitterschap van de heer Van Hulst. De architect van de kerk was de heer Elffers. Hij had een heel ambitieus gebouw ontworpen, wat bij nader inzien te duur bleek. Er volgden veel besprekingen om de kosten binnen de perken te houden, maar de architect was moeilijk tot concessies te bewegen. Een bezoek van de architect aan de bouw van de kerk was overigens voor het dorp een belevenis. Hij kwam namelijk in een Bentley met chauffeur in uniform. Dat zag je in Tollebeek niet zo vaak. Als er al auto’s kwamen, dan waren dat meestal “kevers”.
In gebruikname
Na veel vergaderen, wikken en wegen om de schuldenlast te beperken, kon op donderdag 20 december 1962 om half acht ‘s avonds het nieuwe kerkgebouw officieel in gebruik worden genomen. Het gebouw werd overgedragen aan de voorzitters van de beide kerkenraden, de predikanten Krajenbrink en Oosterhof. Helaas kon dit niet met klokgelui plaatsvinden, omdat er “een kink in het klokkenluidtouw is gekomen”. Maar klokgelui was die keer ook niet nodig: de kerk was al zo afgeladen vol, vooral met genodigden van elders, dat sommige eigen gemeenteleden er niet meer in konden en naar huis zijn gegaan.
Gymzaal, toren en orgel
Naast de kerkzaal bevat het protestants kerkcentrum al direct vanaf 1962 een tweede grote ruimte, de gymzaal. Voor de dorpsgemeenschap was hiermee een plek beschikbaar voor scholen en verenigingen om te sporten en voor de kerk betekende de verhuur een welkome aanvulling op hun inkomsten. Al na enkele jaren voldeed de gymzaal echter niet meer aan de normen en moest er aanpassing en uitbreiding komen. In 1980 begonnen daartoe de besprekingen met de gemeente Noordoostpolder en veel vergaderuren later kon op 14 december 1984 de vernieuwde gymzaal en verdere uitbreiding van het gebouw geopend worden. In 2005 werd een klein oppervlak aan de gymfaciliteiten onttrokken voor de totstandkoming van een jeugdhonk van de kerk.
(Bron Protestantse Gemeente Tollebeek)
Tollebeek
Als 10e kerk in NOP gepland. Wel geïnstitueerd maar nooit gebouwd
Nagele
Hoewel Nagele een klein dorp is heeft het wel vier kerkgebouwen. Dit heeft te maken met de verzuiling in de jaren vijftig. Iedere geloofsrichting moest een eigen plek en een eigen kerk krijgen. Daar werd streng op toegezien.
In de jaren vijftig had iedere geloofsrichting in Nederland zijn eigen politieke partijen, vakbonden, kranten, omroepverenigingen, scholen, ziekenhuizen en zorginstellingen. De Directie van de Wieringermeer, verantwoordelijk voor de inrichting van de Noordoostpolder, hield hier rekening mee. De bevolking van de polder moest bestaan voor een derde uit rooms-katholieken, een derde uit protestanten en een derde met een vrijzinnige of onkerkelijke achtergrond.
Deze verzuiling is mooi zichtbaar in de centrale ruimte van Nagele. In de zuidwesthoek staan de rooms-katholieke kerk en school. In de noordwesthoek die van de gereformeerde kerk en die van de hervormde kerk in de zuidoosthoek.
- Architecten Jo van den Broek en Jaap Bakema ontwierpen de gereformeerde kerk (1959-1960). Deze kleine ‘betonnen kathedraal’ is een toonbeeld van modernistische architectuur en een rijksmonument.
- De hervormde kerk (1959-1960) kreeg ook een modern gebouw.
- Het ligt naast De Akker(1959-1960), een klein sober vierkant gebouw dat gebouwd werd voor de gereformeerde kerk vrijgemaakt. Architect Wouter van de Kuilen ontwierp beide gebouwen.
- De rooms-katholieke parochie koos voor traditionele architecten, namelijk Taen en Nix. Dit bureau slaagde erin om passend bij Nagele een moderne en toch ook decoratieve vormgeving voor de St. Isidoruskerk te realiseren.
Door fusies kwam de rooms-katholieke kerk leeg te staan in de jaren negentig. In dit gebouw opende Museum Nagele in 1998 haar deuren. Dankzij de inzet van vrijwilligers werden de kerkbanken omgevormd tot een leestafel, een balie en vitrines. Op het voormalige altaar kwam een videoruimte. Hier is het nu mogelijk de film Een nieuw dorp op nieuw land van cineast Louis van Gasteren te bekijken.
Nagele
Rooms Katholiek
buiten gebruik
St. Isidoruskerk – gebruik gesteld in 2013.
Door fusies kwam de rooms-katholieke kerk leeg te staan in de jaren negentig.
In dit gebouw opende Museum Nagele in 1998 haar deuren
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam object: | |
| Genootschap: | |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Nagele |
| Adres: | Ring 23 |
| Postcode: | |
| Inventarisatienummer: | 01430 |
| Jaar ingebruikname: | |
| Architect: | Taen en Nix |
| Huidige bestemming: | Museum Nagele |
| Monument status: | geen |
De voorm. R.K. St.-Isidoruskerk (Ring 21) is een moderne kerk met tussen de kerkruimte en het lagere bouwdeel met vergaderruimte een in beton en baksteen uitgevoerde open toren. Deze in 1960-’62 naar ontwerp van Th.J. Taen en Th.C. Nix gebouwde kerk is sinds 1998 in gebruik als Museum Nagele, een documentatiecentrum over het ontstaan en de architectuur van Nagele. Het Vermeulen-orgel dateert uit 1962.
Sinds 1998 is het gebouw in gebruik als Museum Nagele. De inrichting voor het museum is ontworpen door DaF-architecten. In dit ontwerp zijn kerkbanken, kandelaars en andere kerkelijke attributen hergebruikt.
Nagele
Nederlands Hervormd
buiten gebruik
Ring 7 – Buiten gebruik 1998, nu Noorse Broederschap
De voormalige Hervormde kerk (Ring 7) is een zaalkerk met een afscheidbaar zaalgedeelte met toneel, alsmede een vergaderruimte. Naast deze in 1959-’60 naar plannen van W. van der Kuilen gebouwde kerk staat een betonnen klokkentoren bestaande uit twee kolommen met betonnen verbindingsbanden.
Het orgel is van de Deense firma Marcussen & Zn. (1961), het raam met glas-appliquee van B. Hendriks.
De kerk wordt nu gebruikt door de Noorse Broeders.
Verschillende hooggeplaatste leden van de Noorse Broeders moeten getuigen in de zaak van de voormalig topman van de geloofsgemeenschap, Jonathan van der L.
De 34-jarige zou miljoenen hebben verduisterd. Maar wie zijn de Noorse Broeders precies? Vijf vragen over een geloofsgemeenschap, die sterke banden heeft met het Noorden.
Waar komt de naam van de geloofsgemeenschap vandaan?
De officiële benaming van de Noorse Broeders in Nederland is christelijke gemeente Nederland (CGN), internationaal wordt de gemeenschap aangeduid als Brunstad Christian Church. De wortels van de beweging, die volgens de beweging wereldwijd 40.000 leden telt, liggen in Noorwegen. Daar richtten de broers Johan Oscar en Aksel Smith de beweging aan het begin van de twintigste eeuw op. De eerste gemeenschap bestond vooral uit vrienden van de broers. Het verklaart de Noorse benaming voor de gemeenschap, Smits Venner (Smiths vrienden).
In eerste instantie had de gemeenschap alleen in Noorwegen en Denemarken aanhangers. Nadat evangelisten aan het einde van de jaren ’50 hun geloof in Nederland kwamen verkondingen, ontstonden ook in ons land gemeenschappen. Tegenwoordig zijn de Noorse Broeders op elf plaatsen actief en hebben ze ongeveer 2000 leden. De landelijke conferenties en grote evenementen van de gemeenschap vinden sinds 2004 plaats in recreatiecentrum Pagedal in Stadskanaal.
Wat geloven de Noorse Broeders?
De Noorse Broeders staan voor een geloofsgemeenschap waarin iedereen ‘vrijwillig en vol overtuiging’ kiest voor een leven met Jezus. Waar Christenen geloven dat Jezus God en mens tegelijk is, zien de Broeders Jezus als een zondenvrije mens. Doordat Jezus alle lusten en zonden overwon, herwon hij zijn goddelijkheid, geloven ze.
Op het moment dat iemand zich aansluit bij de gemeenschap worden diens zonden vergeven. De kern van de leer is dat alle zonden te overwinnen zijn, zolang je je maar van je zonden bewust bent. De gelovigen denken dat Jezus’ terugkeer op aarde aanstaande is. Alleen voor de mensen die hun zonden hebben overwonnen is plek in de hemel.
Hoe is de geloofsgemeenschap georganiseerd?
In Nederland zijn elf regionale gemeenten, waarvan de grootste in Almelo. Iedere gemeente heeft een voorganger, per gemeente zijn de zakelijke belangen ondergebracht in een stichting. De gemeenten opereren volledig zelfstandig. De internationale leider van het genootschap is Kare Johan Smith, een kleinzoon van een van de oprichters. Jan Hein Staal is de Nederlandse voorzitter. Hij is tevens voorzitter van Hippo Mundo Charity. Dit bedrijf is aandeelhouder van alle bedrijven die de Noorse Broeders bezitten.
In het Noorden zijn dat onder andere handelsonderneming Kolme Tack in Nieuw-Buinen, uitgeverij De Weg in Stadskanaal en kinderdagverblijf De Boerderij in De Wijk.
Vormen de Noorse Broeders een sekte?
Een sekte is een gesloten geloofsgemeenschap. In dat opzicht voldoen de Broeders daaraan. Tot de jaren ’90 waren de leefregels van de gelovingen bovendien streng. Vrouwen mogen hun haren niet knippen en moeten lange rokken dragen, omdat in de Bijbel staat dat het God een gruwel is als de man vrouwenkleren draagt, en andersom. Televisie, alcohol, popmuziek, anticonceptie en sex voor het huwelijk zijn verboden. Ex-gelovigen vertellen dat ze opgevoed zijn met een sterk wij-versus-zijgevoel, waarbij iedereen die niet het geloof aanhangt wordt afgeschilderd als slecht.
Ex-leden noemen de gemeenschap in de media een sekte en spreken van kindermishandeling, incest en een verstrengeling van commerciële en kerkelijke belangen door voormannen van de gemeenschap. Noorse media beschreven hoe de Brunstad Christian Church is uitgegroeid tot een internationaal concern waarvan de leiders privé zouden profiteren.
Waarom zijn de Noorse Broeders recent vaak in het nieuws?
De fiscale man van de stichting, Jonathan van der L. (34) wordt ervan verdacht acht miljoen euro te hebben verduisterd. Het geld was eigendom van de door Noorse Broeders bestuurde stichting Hippo Mundo Charity, dat onderdeel is van een wereldwijd web van bedrijven en stichtingen. Van der L. was tot 1 februari voorzitter van Hippo Mundo Charity. Daarnaast was hij bestuurder van drie bedrijven van de Noorse Broeders in Nederland. Uitzendbureau DWN Service in Teuge, uitgeverij De Weg in Stadskanaal, die het blad van de Broeders uitgeeft en handelsonderneming Kolme Tack in Nieuw-Buinen. Ook was hij bestuurslid van de Stichting DKM Nederland in Krommenie. Bovendien was hij de baas van vier Cypriotische brievenbusfirma’s die een band hebben met de geloofsgemeenschap. L. bekende in juni schuldig te zijn. ,,Ik erken moreel gezien alle schuld. Ik heb het gedaan om mijzelf te bevoordelen”, zei hij tegen de rechter.
Ook DWN Service, het uitzendbureau van de Noorse Broeders, raakte in 2010 in opspraak. De Noorse broeders verhuurden hun geloofsgenoten aan bedrijven als Gamma en Hema, maar kregen niet betaald voor het werk dat zij verrichten. DWN Service droeg geen sociale premies en loonbelasting af. De opbrengst van de werkzaamheden ging naar de geloofsgemeenschap. Hoewel er tegen de constructie geprotesteerd werd, onder andere door vakbonden, vond de rechtbank in 2013 dat de werkwijze niet onrechtmatig was.
Niet transparant
Wat voor soort gemeenschap het precies is, is lastig te achterhalen. Wie op de website van de gemeenschap kijkt, ziet dat het vrij gewoon oogt. Maar de gemeenschap doorgronden, is bijna onmogelijk. Veel is er niet over ze bekend, behalve de in het algemeen negatieve verhalen uit de media.
Nagele
Gereformeerd
in gebruik
Ring 15 – sinds 1998 PKN Kerk
De 7e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder
In 1958-’60 gebouwd naar ontwerp van J.H. van den Broek en J.B. Bakema is de Geref. kerk (Ring 15).
De los voor de kerk geplaatste opengewerkte betonnen toren dient tevens als entree van een omsloten kerkplein met aan de zuidzijde de kerkzaal en aan de oostzijde een haaks lager bouwdeel met gemeenschapsruimte en consistoriekamer.
De kerkzaal heeft glazen zijwanden en boven het altaar een opbouw die voor lichtval op het liturgische centrum zorgt.
Net als de buitenkansel aan de westwand is dit een verwijzing naar de kerk Notre-Dame du Haut in Ronchamps (F) van Le Corbusier (1951-’55).
De kerk bevat een door Fonteijn & Gaal gebouwd orgel (1959).
Gebouwomschrijving
De SoW-kerk in Nagele is in 1960 in gebruik genomen. Opdrachtgever was de Gereformeerde gemeente. Ze werd ontworpen in 1958 door J.B. Bakema van architectenbureau van den Broek en Bakema. De architect heeft veel symboliek in het ontwerp van de kerk verwerkt. Aan de buitenzijde van het gebouw is dat al zichtbaar. De kerkgang is een opgang naar boven: de muurtjes links van de kerk beginnen laag en de lijn van hoger en hoger wordt steeds voortgezet: tot het hoogste gedeelte van de kerk boven het liturgisch centrum. Daar valt het licht naar binnen zoals het Woord op ons neerdaalt. Door het grote raam in de aandachtswand is het kruis dat buiten is geplaatst zichtbaar. De kerk is een kerk in de traditie van de reformatie. De aandachtswand achter de preekstoel is groot en zou naar de bedoeling van Bakema helemaal leeg moeten zijn. Zo komt het woord centraal te staan. Daar gaat het volgens hem in de kerk om.
De kerk is gebouwd met eerlijke materialen, dat wijst naar de zuiverheid die het gebouw wil uitdrukken. Je kunt zien waar het beton van gemaakt is, er werd geen triplex maar hout verwerkt. De kerk staat een stukje van de weg af – je krijgt tijd om je te bezinnen voor je de kerk binnen stapt. De gang onder de toren door versterkt dat nog. Daarnaast heeft Bakema in zijn ontwerp willen weergeven, dat een kerk midden in de wereld staat. Je mag je niet afzonderen – de ramen zijn daarom bewust laag geplaatst, er zitten zelfs uitsparingen in de muur rond de voorhof die dat benadrukken.
De kerk heeft geen drempels. De kerk moet voor iedereen toegankelijk zijn en Bakema benadrukt, dat ieder met zijn eigen geloof zich er welkom moet weten. Ieder moet op zijn eigen wijze z’n geloof kunnen beleven, hoeft zich niets aan te laten praten. Maar mag ook zijn inzichten aan een ander niet opdringen. Ook voor anderen is het heil weggelegd. Ieder neemt op eigen verantwoording deel aan doop en avondmaal. Jaap Bakema maakte een drempelloze kerk in de hoop dat figuurlijke drempelloosheid volgt.
(Bron: SOW. Kerk Nagele)
Nagele
Gereformeerde kerk vrijgemaakt
buiten gebruik
Ring 5 – buiten gebruik gesteld in 2013
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Nagele |
| Adres: | Ring 5 |
| Postcode: | 8308AL |
| Bouwja(a)r(en): | 1961 |
| Inventarisatienummer: | 01429 |
| Architect: | Nielsen, Spruit, Kuilen, v.d. |
| Oorspronkelijke bestemming: | Kerk. Geref. Kerk Vrijgemaakt |
| Huidige bestemming: | buiten gebruik |
| Monument status: | geen |
Geschiedenis
De kerk (1961, architectenbureau Nielsen, Spruit en v.d. Keulen) is gerenoveerd. Het meubilair is vernieuwd en de inrichting is zo gemaakt dat de kerkzaal multi-functioneel is. Het oude orgel was versleten. Om financiële redenen kon geen nieuw worden aangeschaft. Gekozen is voor een digitaal orgel met 16 versterkers. Zaterdag 14 april 2007 is met een open huis en een orgelconcert de kerk weer in gebruik genomen.
Wegens teruglopend kerkbezoek buiten gebruik gesteld in 2013.
In de media
Uit Reformatorisch Dagblad d.d. 25 april 2013
Gereformeerde kerk vrijgemaakt te Nagele opgeheven De gereformeerde kerk vrijgemaakt (gkv) te Nagele, bij Urk, is opgeheven.Het aantal gemeenteleden was teruggelopen en door de losmaking van ds. H. Speelman daalde het aantal leden nog verder, zo stond woensdag de website van de landelijke kerk. De overgebleven leden hebben zich aangesloten bij de gereformeerde kerk vrijgemaakt te Emmeloord. Wat er met het kerkgebouw gaat gebeuren, is nog niet bekend.
Ens
Rooms Katholiek
in gebruik
O.L. Vrouw van Altijddurende Bijstand – Arnoldus van Bockholtstraat
Geschiedenis
Op 30 april 1955 wordt door de Landdrost van het openbare lichaam De Noordoostelijke Polder bouwvergunning verleend voor de bouw van deze kerk. Het kerkgebouw (450 zitplaatsen) wordt ontworpen door architect A. van Kranendonk. De bouw van de kerk wordt gegund aan aannemer Neyenhuis uit Arnhem voor het bedrag van 388.700 gulden. Op maandag 13 juni 1955 begint de bouw.
De kerk in Ens kent een sobere vormgeving. Deze bouwstijl is een belangrijk kenmerk van de zogenaamde ‘Delftse School’. Het gebruik van de materialen beton, baksteen en hout verraadt ook kenmerken van de ‘Bossche School’. Deze stroming komt voort uit de Delftse School en stamt uit de periode van wederopbouw tussen 1946 en 1973. Deze stijl, welke sterk gebaseerd is op getalmatige verhoudingen, heeft in deze periode vooral zijn weerslag op de Katholieke kerkenbouw.
Op zondag 23 oktober 1955 om 15:00 uur brengt mgr. Theodorus Huurdeman, vicaris generaal van het bisdom Utrecht, een gedenksteen aan in de muur van het priesterkoor. Tegelijkertijd wordt er een loden koker met een daarin gesloten oorkonde gemetseld. De omlijsting van deze ‘eerste steen’ is gemetseld met 30 oude stenen van de oude kerk van Schokland.
De Nederlandse vertaling van de – in het latijn opgestelde – tekst op de oorkonde luidt:
In de Naam van de Allerheiligste en Onverdeelde Drievuldigheid, de Vader, de Zoon en de H.Geest. Amen. In het 1955ste Jaar van onze Verlossing, terwijl Paus Pius XII de zetel van de H.Petrus bezet, Koningin Juliana in vrede regeert over deze Nederlandse gewesten en Bernardus Joh. Alfrink als Apost. Administrator met wijsheid het Aartsbisdom Utrecht bestuurt, waarvan de Bisschopszetel door de Dood van Johannes Kardinaal de Jong vacant is, is er een begin gemaakt met de bouw van deze parochiekerk onder de titel en onder aanroeping van Onze Lieve Vrouwe van Altijddurende Bijstand, tot meerdere eer van God en tot heil der zielen. Het werk werd opgedragen door Pastoor Franc.Alb. Gilsing en door de kerkmeesters Franc.Nicolaas van Terheyden en Petrus Jacobus v.d. Dries. Volgens een ontwerp van de Architect Antonius van Kranendonk heeft Joseph Neyenhuis het werk aangenomen. Deze eerste steen werd met plechtig ceremonieel gelegd door Mgr.Theod.Huurdeman, Vic.Generaal van het Aartsbisdom, in hetzelfde jaar op de 23ste van de maand october in tegenwoordigheid van Antonius Grimmelikhuizen past. te Vollenhove, Franc.Bernardus Koopmans Kraggenburg, Theodorus Morselt past. te Emmeloord, van de aannemers van dit werk en van een grote menigte gelovigen. Moge ’t werk gezegend en voorspoedig verlopen. Ter bevestiging van het bovengenoemde, hebben de getuigen van deze plechtigheid dezelfde dag dit stuk met hun namen ondertekend: (ondertekend door 8 personen)
Half augustus 1956 is de aannemer klaar met de bouw. Op maandag 6 augustus 1956 komt mgr. P. Nierman, pas benoemd in het nieuwe bisdom, naar Ens om de kerk in te wijden.
Toren
Van de toren is lange tijd, ook nog tijdens de bouw, niet zeker of deze wel gebouwd kan worden. Deze onzekerheid komt voort uit het feit, dat er misverstanden blijken te zijn over de exacte hoogte van de Rijkssubsidie. In de loop van het bouwproces komt het bevrijdende bericht en kan de toren alsnog worden opgetrokken. De toren staat naast de kerk en maakt er geen bouwkundig onderdeel van uit. Hierdoor lijkt deze toren veel op de ‘campaniles’ bij veel vroegchristelijke kerken in het noorden van Italië. Ook hieruit blijkt weer de stijl volgens de leer van de ‘Bossche School’.
Fa. Th. Hogen & Zn. te Duivendrecht levert zowel de klokken, als ook het torenuurwerk met 4 cijferplaten (met een doorsnede van 150 cm) én het elektrisch automatisch ‘angelus apparaat’. De toonhoogte van de klokken wordt afgestemd op de toonhoogte van de klok van de Hervormde Kerk.
Klokken
De klokken worden gemaakt bij de klokkengieterij: N.V. Petit & Fritsen te Aarle-Rixtel. Ze worden zowel daar als ook na het hangen van de klokken in de toren gekeurd door de ‘Katholieke Klokken en Orgelraad’ te Huis ter Heide. De grootste klok (280 kg) is in de toonhoogte C gemaakt en heeft als opschrift: “FRANCISCUS”; de kleinere (180 kg) is in D gemaakt en heeft het opschrift: “MARIA”
Orgel
Het orgel is gebouwd door Valckx & Van Kouteren in 1957.
Een kruis op de kerk en een kruis op de toren.
Ens
Nederlands Hervormd
buiten gebruik
Kerkplein 30 – buiten gebruik gesteld in 2006 – Verder in De Zaaier – Verbouwd tot woning
Geschiedenis
De Hervormde kerk op het Kerkplein in Ens werd geopend in 1953 en was de tweede definitieve kerk in de Noordoostpolder. Rond de opening was er in de media veel aandacht voor deze kerk. Vooral de samenwerking tussen architect Chris Nielsen en kunstenaar Berend Hendriks was voor die jaren opmerkelijk. Hendriks maakte onder andere het baksteenmozaïek van de gelijkenis van de zaaier op de voorgevel. Het was een rechthoekige zaalkerk met dakruiter in sobere traditionalistische vormen.
Zondag 24 september 2006 is er voor het laatst een dienst gehouden in de kerk. Het jaar daarop is het gebouw omgebouwd tot woning. De kerk is een gemeentelijk monument en is het afgelopen jaar met subsidie van de gemeente opgeknapt. Dit najaar staat de restauratie van het torentje op het programma. De kerk is verkocht en in 2007 verbouwd tot woning. De Protestantse gemeente De Zaaier gaat verder in de gereformeerde kerk.
Materialen en kleuren
Bron: Hervormde kerkbouw na 1945, uitgeverij Boekencentrum
- Vloer: betontegels
- Wanden: rode baksteen
- Ramen: gezandstraald glas (ontwerp B. Hendriks)
- Vlak plafond: beton in het zicht met geometrische siermotieven
- Banken, tafel, kansel: mahonie
- Doopvont: koperen bekken aan één der kolommen
- Aantal plaatsen: ongeveer 450
- Verwarming: hete lucht
- Verlichting: lichtkroon in het midden en wandarmaturen op het balkon
- Bijzonderheden: wandkleed en gevelmozaïek naar ontwerp van B. Hendriks
Kunst: zie hier : https://www.emmeloord.info/de-zaaier/
In het dorp Ens, tussen blokken jarenvijftighuizen, staat de voormalige hervormde kerk. Een groot mozaïek van zwarte en bruine steentjes siert de voorgevel. Het is de zaaier, die uitgaat om te zaaien.
De remonstrantse predikant ds. F. E. van Leeuwen was in 1953 vol lof over de tweede definitieve kerk die in de Noordoostpolder werd geopend. „Wij denken aan dit nieuw gewonnen land”, schreef hij, „waarin gezaaid moet worden, wij voelen als het ware de zeewind nog om ons heen wanneer wij de vogels zien zwermen rondom de zaaier en er gaat van deze afbeelding een wervende kracht uit, een soort oproep om binnen te komen en te luisteren naar het woord van het Evangelie.”Ruim vijftig jaar later, in 2006, hielden de hervormden er hun laatste dienst. Ze kerken nu, samen met de gereformeerden, even verderop. De kanselbijbel ging mee.
Maarten Heijenk en Gitta Montanus kochten het gebouw, huurden een architect in en verbouwden de kerk tot woonhuis. In de kerkzaal, tegen de achtergevel, verrees een woning met twee verdiepingen. De grote ramen van de woonkamer bieden uitzicht op de kerkzaal, die grotendeels intact is gelaten.
„We hebben zo veel mogelijk de sfeer van de kerk willen behouden”, zegt Montanus. Ze wijst naar de originele kroonluchter aan het plafond en naar de grijsgroen geschilderde banken op de galerij. Daar staat ook nog het orgel van Willem van Leeuwen. „Ik heb meteen maar orgelles genomen.”
Beneden, op de grove zwarte en witte vloertegels, staan de preekstoel en enkele banken. Aan de muur hangt een bordje: „Hervormde kerk. Diensten 9 en 19 uur.” De collectezakken en het psalmbord kregen een plaatsje in het woonhuis. De kostersbank doet dienst als keukenbank.
Inmiddels staat de kerk te koop, voor 695.000 euro. Montanus: „We zagen de verbouwing als een groot avontuur. Ik heb er met plezier aan gewerkt. Of er al kijkers zijn geweest? Ja, regelmatig komen er mensen langs. Maar een voormalig kerkgebouw koop je niet in een middag.
Ens Hervormd
Een schip als windvaan.
Het huidige Ens is afgeleid van het buurtschap Ens, op Schokland.
Dit oude Ens leefde van de visserij en ging de zee op met hun schip, genaamd de Schokker.
Op oude foto’s lijkt mij dat er eerst een kruis op het torentje heeft gestaan.
Ens
Gereformeerd
in gebruik
De Zaaier
Oorspronkelijk geref. kerk. In 1959 is de toren er bijgebouwd. In 2008-2009 ingrijpende verbouwing en aanpassing i.v.m. samengaan met de hervormde gemeente
De 3e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder
Geschiedenis
Oorspronkelijk geref. kerk. In 1959 is de toren er bijgebouwd. In 2008-2009 ingrijpende verbouwing en aanpassing i.v.m. federatie met de hervormde gemeente.
Orgel
In 1955 levert de firma C. Verweys (Amsterdam) een orgel voor deze kerk. Het curieuze front en de bizarre dispositie kunnen op weinig anders wijzen dan de bemoeienis van de adviseur Mr Arie Bouman.
Dispositie
Hoofdwerk (manuaal 2): Tolkaan 8′ – Koppelfluit 8′ – Baarpijp 4′ – Mixtuur 2′ 4-5 sterk – Schalmei 8.
Rugwerk (manuaal 1): Roerfluit 8′ – Prestant 4′ – Nachthoorn 2′ – Sesquialter 2⅔’ 3 sterk discant
Pedaal: Subbas 16′.
Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal – Rugwerk aan Pedaal – Rugwerk aan Hoofdwerk.
Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1.
Ens Gereformeerd
Zeepaard
Op de toren van de kerk in Ens staat een wat wonderlijke windvaan: een paard met een vissenstaart.
Zeepaardjes komen voor in de Griekse mythologie, maar de gereformeerden hebben natuurlijk niets met de zeegod Poseidon en zijn wagen die door paarden met een vissenstaart werd voortgetrokken.
tevens bliksemafleider
Hoe dan wel ?
Het huidige Ens is afgeleid van het buurtschap Ens, op Schokland.
Dit oude Ens leefde van de visserij. Op kerktorens in plaatsen waar de zee belangrijk is, prijkt vaak een vis of schip als windvaan.
Het huidige Ens ligt in de Noordoostpolder, een landbouwgebied. Het paard, als symbool voor landarbeid staat vaak op de toren van dorpskerken in landbouwgebieden.
Het nieuwe creatieve Ens heeft dus een zee-paard.
Een zeepaard past dus erg goed op een kerktoren in een vissersplaats als equivalent van het gewone paard als windvaan. In ons land komen zeepaarden als windvaan voor op de kerken van Termunten, Makkum, Niezijl, Warffum en Winkel.
Oorspronkelijk had de gereformeerde kerk geen toren.
De kerk was getooid met een hugenotenkruis.
In 1959 is de toren er bijgebouwd.
In 2008-2009 ingrijpende verbouwing en aanpassing i.v.m. samengaan met de hervormde gemeente
Kraggenburg
Rooms Katholiek
buiten gebruik
St. Jan de Doper – Noordermeent 2 – Buiten gebruik (2014)
Verbouwd tot 5 wooneenheden
Geschiedenis
De aanbesteding van de kerk vindt plaats op vrijdag 19 mei 1950 te Utrecht onder leiding van de heer J. Starmans van het aartsbisdom en architect van de kerk prof. Ir. J.H.Froger te Delft. Het wordt gegund aan de heer A. ten Den te Deventer voor de som van f. 145.400,-.
Zaterdag 24 juni 1950 op het feest van St. Jan de Doper, patroonheilige van de parochie wordt het kerkterrein ingezegend en de eerste spade in de grond gestoken door de pastoor in het bijzijn van vele parochianen.
Er worden 80 heipalen voor de fundering geslagen door R. Hylkema parochiaan te Ens. Op zaterdag 9 september 1950 zijn de muren tot op manshoogte opgetrokken, zodat op deze dag de eerste steen kan worden gelegd door monseigneur Th. Huurdeman, vicaris generaal van het aartsbisdom Utrecht.
Monseigneur Huurdeman verricht de eerste steenlegging en wordt de oorkonde geplaatst in loden koker met tekst.
Eind november 1950 is men zover dat het dak geplaatst kan worden. Metselaars en timmerlieden helpen om het dak dicht getimmerd te krijgen, het weer zit niet mee het regent voortdurend. De kerkelijke inwijding vindt plaats op zondag 29 april 1951.De plechtigheid wordt verricht door monseigneur Huurdeman.
Ongeval
Op 8 december 1950 was het werk klaar en de bouwvakkers gingen, al laat geworden op weg naar huis. Deze dag werd echter een rampdag. Vrijdagavond gaan de bouwvakkers op weg naar hun gezinnen in Drenthe en kiezen een veilige weg, niet over Hoogeveen langs de kanalen, maar over Beilen. En juist daar bij mistig weer en gladde weg rijden zij door de leuning van de brug over het Linthorst- Homankanaal en storten in het water. Alle zes mensen verdrinken.
Gebouw
De kerk heeft een romaanse bouwstijl, deze stijl wordt gekarakteriseerd door kleine ronde boogvensters. De muren zijn doorgaans dik. De romaanse bouwstijl is indirect gebaseerd op de bouwstijl van de Romeinen. Feitelijk komt zij voort uit de Karolingische stijl, waarin principes uit de Romeinse architectuur werden herontdekt. Bij de rooms katholieke kerkenbouw in de Noordoostpolder zoekt men naar aansluiting bij de vroeg christelijke basiliek, die een langwerpig schip met twee, door bogen rijen daarvan gescheiden, zijbeuken heeft.Het altaar wordt geplaatst in een halfronde absis. De kerk wordt gedekt door een op houten balken steunend houten plafond of door gemetselde gewelven. De kerk van Kraggenburg is hier een voorbeeld van zij het dat de rechter zijbeuk nooit tot stand is gekomen. Zij is ontworpen door Jules H. Froger en gesitueerd in het midden van het dorp. Zij is een voorbeeld van de heel oude Friese of schokker dorpskerk op een terp. Van deze stijl zijn de fundamenten nog te zien op het voormalig eiland Schokland en wel op de zuidpunt.
Aantal zitplaatsen 292
Sluiting
In de katholieke Sint Jan de Doperkerk in Kraggenburg wordt zondag 22 juni 2014, het patroonfeest van Johannes de Doper, de laatste viering gehouden.
Toren
In 1959 zijn plannen gemaakt om een toren te bouwen maar de begroting van f. 150.000,- à f. 200.000,- vond men te belastend voor de parochianen. Ook een eventuele uitbreiding stuit op te hoge kosten. Bovendien zou het maar weinig zitplaatsen meer opleveren.
Klok
Zondag 4 februari 1951 wordt na het lof de nieuwe klok ingewijd door deken J.Scholtens van Wolvega.De klok heeft de toonhoogte B. Hij weegt 376 kg inclusief de 14 kg van de klepel en heeft een doorsnede van 82,5 cm.
De klok is voorzien van het volgende opschrift:
‘Vox Clamantis’ (Stem die roept)
‘Si Joannes:’ (volgens Johannes)
‘ Dirigite viam Domini. Joan I 23’
(Maakt de weg recht voor de Heer! Joh. 1:23)
Kerkorgel
Een nieuw kerkorgel is geplaatst in 1958. Orgelbouwer is dhr. P Valckx ( firma Valckx van Kouteren Rotterdam), kosten f. 17.500,-
(bron: website www.ireneusparochie.nl/kraggenburg)
In de media
Uit De Noordoostpolder van 20 november 2013
EMMELOORD – De Rooms Katholieke Ireneüsparochie is voornemens om twee kerken in Noordoostpolder te sluiten. Het gaat om de kerken in Luttelgeest en Kraggenburg. Dit heeft de parochie bekend gemaakt. Op termijn zal voor de kerken een nieuwe eigenaar en bestemming worden gezocht. Door voortgaande langzame terugloop van het kerkbezoek en de oplopende gebruik- en onderhoudskosten van de gebouwen is het volgens de parochie niet langer verantwoord om de kerken open te houden. Sluiting van de kerkgebouwen heeft ingrijpende gevolgen voor de parochianen van het oostelijk deel van de Noordoostpolder. Maar vooral voor de parochianen in Kraggenburg en Luttelgeest, zij zullen niet langer in hun eigen dorp naar de vieringen kunnen gaan. Het voorgenomen besluit zal binnenkort door de parochie worden voorgelegd aan bisschop De Korte in Groningen. De Rooms Katholieke Ireneüsparochie heeft ook de katholieke kerken in Marknesse en Ens in beheer.
Een kerk zonder toren. In 1959 zijn plannen gemaakt om een toren te bouwen maar de begroting van f. 150.000,- à f. 200.000,- vond men te belastend voor de parochianen. Ook een eventuele uitbreiding stuit op te hoge kosten. Bovendien zou het maar weinig zitplaatsen meer opleveren.
Inmiddels is de kerk afgestoten en omgevormd tot 5 herenhuizen. Maar het kruis staat er nog keurig op.
Kraggenburg
Nederlands Hervormd
in gebruik
Voorstraat 21 – Oorspronkelijk hervormde kerk. Uitbreiding 1961, toen ook Gereformeerde Kerk
Behoort bij: Dorpskerken-NOP (zie onderaan)
Geschiedenis
Oorspronkelijk hervormde kerk. Uitbreiding 1961, toen ook Gereformeerde Kerk. Karakteristieke protestantse wederopbouwkerk, opvallend door de centraalbouwvorm. En ik ben er gedoopt.
Plattegrond. Bron: F.Z. Ort: Zomaar een dak, uitg. Boekencentrum, 1994
Orgel
Het orgel is in 1954 gebouwd door de firma Gebr. Van Vulpen (Utrecht).
- Dispositie
- Manuaal: Holpijp 8′ – Prestant 4′ – Octaaf 2′ – Scherp 1′ 3-4 sterk.
Geen pedaal. Mechanische sleeplade. Omvang: C-g3.
De toren is gesierd met een fraaie windwijzer.
Ook op de brievenbus is deze weergegeven.
Kraggenburg
Gereformeerd
De 9e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder.
Wel geïnstitueerd maar is er nooit gekomen
Kraggenburg zelfstandig.
bron : https://gereformeerdekerken.info/
Hoe dit alles zij, op 17 januari 1957 kon in het dorp Kraggenburg in de Noodoostpolder vooralsnog de laatste de Gereformeerde Kerk geïnstitueerd worden. 20,2% van de inwoners van het dorp behoorde toen tot de Gereformeerde Kerk. Zij was de negende Gereformeerde Kerk in die polder. In die tijd ging men er van uit dat Kraggenburg vermoedelijk de laatste nog te institueren Gereformeerde Kerk in de Noordoostpolder zou zijn. Men hield echter toch de mogelijkheid open dat ‘in de toekomst’ ook in Tollebeek nog een eigen Gereformeerde Kerk geïnstitueerd zou worden (dat gebeurde inderdaad ook, maar pas op 23 augustus 1970).
De Gereformeerde Kerk te Kraggenburg was in feite een afsplitsing van de Kerk te Vollenhove (tot 1983 Vollenhove-Stad). Beide waren toen kleine kerken. Na de instituering van Kraggenburg telde de kerk te Vollenhove namelijk nog 265 zielen en Kraggenburg 159. Beide kerken gingen daarom voorlopig voor een periode van vijf jaar een ‘acte van samenwerking’ aan, waardoor ds. N. Wijngaarden (1927-2013) beide gemeenten diende (hij stond sinds 1956 in Vollenhove). De ene week preekte hij in Vollenhove en de andere week in Kraggenburg (de samenwerking tussen beide kerken bleek zich niet tot de aanvankelijk verwachte vijf jaar te beperken, maar bleef ook de jaren daarna gehandhaafd).
Geïnstitueerd.
Het hervormde kerkgebouw van Kraggenburg vormde in 1957 het toneel van de instituering van de Gereformeerde Kerk in dat dorp. Ds. Wijngaarden hield een preek naar aanleiding van Psalm 127 vers 1a: ‘Als de Here het huis niet bouwt, tevergeefs zwoegen de bouwlieden er aan’. Na de preek werden de inmiddels door de gemeenteleden gekozen ouderlingen en diakenen in het ambt bevestigd. Waarmee de kerk geïnstitueerd was.
Namens de kerkenraad van Kraggenburgs moederkerk, Vollenhove (Stad) sprak de heer H. Niessen, die nog even terugkwam op de vóórgeschiedenis van de instituering van Kraggenburg. Hij wees er op dat de gereformeerde Kraggenburgers aanvankelijk natuurlijk in Vollenhove kerkten, maar dat de groep uit Kraggenburg na verloop van tijd zo groot werd dat het problemen begon te geven. In overleg en samenwerking met de Deputaten voor het IJsselmeergebied werd besloten een speciale bus te laten rijden om de kerkgangers tussen Kraggenburg en Vollenhove te vervoeren. Men begon met een kleine, maar het voertuig werd al snel vervangen door een grote bus.
Toen de groep gereformeerden in Kraggenburg blééf groeien werd uiteindelijk in het begin van de jaren ’50 besloten tot het houden van middagdiensten in Kraggenburg zelf. In samenwerking met de Hervormde Gemeente werd beslag gelegd op een woning waar die diensten gehouden konden worden. En toen de hervormde kerk in Kraggenburg in 1954 in gebruik genomen kon worden, mochten de gereformeerden daarvan ook gebruik maken.
Ondertussen werd het pad richting instituering steeds verder betreden. In mei 1955 werd door de kerkenraad van Vollenhove namelijk afgesproken Kraggenburg tot een zelfstandige wijk van de kerk van Vollenhove te maken en vanaf die tijd werden zowel ’s morgens als ‘s middags in Kraggenburg gereformeerde kerkdiensten gehouden. Ook nu mochten de diensten weer in de hervormde kerk plaatsvinden, zolang men nog niet de beschikking had over een eigen kerkgebouw.
Na dit interessante historisch overzicht voerde ds. G.M.W. Steen (1923-2005) namens de classis Emmeloord én namens de overige kerken in de polder het woord. En vervolgens spraken ds. J.H. Kuiper namens de Deputaten voor het IJsselmeergebied, de heer Schurink namens de Hervormde Gemeente van Kraggenburg en ds. K. Ubels (1923-2012) van Zwartebroek als oud-predikant van Vollenhove (deze stond daar van 1951 tot 1954).
Het volgende werk wacht.
Toen de Gereformeerde Kerk te Kraggenburg eenmaal geïnstitueerd was, en de ontwikkeling van de Gereformeerde Kerken in de polder verder zoveel mogelijk op eigen kracht door moest gaan, wilde dat niet zeggen dat het generale Deputaatschap voor de Geestelijke Arbeid in de IJsselmeerpolders wel kon worden opgeheven. In tegendeel! Oostelijk Flevoland wachtte! Beter gezegd, de arbeid van het Deputaatschap in die nieuwe polder was al begónnen. In Lelystad hadden de gereformeerden samen met de hervormden en de rooms-katholieken de beschikking gekregen over een vergaderlokaliteit. Ook in Oostelijk Flevoland zou een aantal zelfstandige Gereformeerde Kerken geïnstitueerd moeten worden, waarvoor nog veel werk te verzetten was.
Marknesse
Rooms Katholiek
in gebruik
G. Lokkenstraat 32 – Maria Sterre der Zee
Geschiedenis
Op 27 augustus 1944 werd in Marknesse de eerste noodkerk gebouwd. In 1948 werd een begin gemaakt met de bouw van het dorp Marknesse. Hierdoor werd de noodkerk al gauw te klein. Er was een flink bedrag nodig om een kerkgebouw te kunnen neerzetten. In 1953 kwam er een gunstige financieringsregeling tot stand. De helft van de bouwkosten was voor de overheid, de andere helft voor de kerkgemeenschap. Rond 1954 ontwierp architect A.J.M. Vosman uit Deventer de nieuwe kerk.
De eerste steen werd gelegd op 12 juni 1956 door mgr. P.A. Nierman. Op 30 april 1957 was de plechtige consecratie van de kerk
Gebouw
Het kerkgebouw heeft een zadeldak en de tegelijkertijd gebouwde pastorie een schilddak. De vensters in het kerkgebouw zijn grotendeels rondboogvormig en voorzien van onderdorpels met afzaat en in stalen stijlen en regels gevat, glas-in-lood. Het symmetrische vooraanzicht van de kerk wordt gedomineerd door de toren, waarvan het zadeldak dwars op de kap van het schip staat. De entree is rondboogvormig en met een dubbele paneeldeur met een sluitsteen in de betonnen omlijsting. Het onderste deel van de toren heeft een steunbeer aan weerszijden. In het midden van de gevel staat een gebeeldhouwd reliëf van een Madonna met kind.
Toren
De luidklok is gegoten door Petit en Fritsen in Aarle-Rixtel. De klok heeft de toonhoogte A. Zij weegt 493 kilo en de klepel weegt 20 kilo. De klok is ontworpen door T. Hogen en zoon uit Amsterdam. Het opschrift op deze klok luidt: ‘Maria Vocor Ubi Pridem Sonibus Maris Nunc Vox Mea Laudat Dominum’. Dit betekent: ‘Maria heet ik, waar eerst de klanken der zee de lof des Heren verkondigen, doet dat nu mijn stem’. Het beeld van Maria aan de voorzijde van de kerk is vervaardigd uit tufsteen. Het ontwerp hiervan komt van P.C. van Dungen uit Oostrum.
Orgel
Het orgel is gebouwd door firma Valckx & Van Kouteren in 1956.
(Bron www.ireaneusparochie.nl/marknesse)
Ook hier weer grote twijfel.
Op een toren van een roomse kerk zie je zelden een haan.
Dat is meer iets voor de protestanten.
Op deze toren staat een haan. Maar bij oude foto’s twijfel ik.
1971
Marknesse
Gereformeerde gemeente
in gebruik
Korte Voor 16 – Oud gereformeerd (ger. gemeente)
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | |
| Genootschap: | Gereformeerde Gemeente |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Marknesse |
| Adres: | Korte Voor 16 |
| Postcode: | 8316BR |
| Inventarisatienummer: | 001423 |
| Jaar ingebruikname: | 1952 |
| Architect: | Grijpma, J. |
| Huidige bestemming: | kerk |
| Monument status: | |
In gebruik genomen: 1952
Deze gemeente heeft nooit een predikant gehad.
Een windvaantje
Marknesse
Gereformeerd
buiten gebruik
Grachtwal/Noordeinde – Deze kerk werd in het kader van het samengaan met de hervormde gemeente afgestoten en later gesloopt.
De 4e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder
Geschiedenis
De gevormde Samen Op Weg-gemeente gaat de Nederlandse Hervormde kerk gebruiken als Samen-Op-Weg-kerk. De Gereformeerde kerk (1960, Th. Verlaan) is afgestoten. Het orgel is verhuisd naar Heerenveen. De Gereformeerde kerk is inmiddels gesloopt.
Op de vrijgekomen plek is een vijf bouwlagen hoog appartementencomplex gebouwd. Bij de entree ervan krijgt de oude klok uit de afgebroken kerk een plaats.
De kerk van Marknesse heeft besloten de kansel en het doopvont uit het verenigingsgebouw in leen te geven aan de jonge gemeente van Dronten in de nieuwe polder Oost-Flevoland. Tevens werd besloten het avondmaalservies, dat Marknesse vroeger van de kerk van Vollenhove (link) heeft gekregen, aan de kerk van Dronten ten geschenke te geven. Ten aanzien van het laatstgenoemde werd bepaald, dat het weer doorgegeven moet worden aan een andere polderkerk, zodra Dronten een definitief kerkgebouw krijgt. Omdat de kerkdiensten in Dronten voorlopig nog in een schoolgebouw worden gehouden, kan de aangeboden kansel helaas niet worden gebruikt, omdat deze te groot is voor de beschikbare ruimte.
(20 oktober 1962)
De kerk is gesloopt. Op deze plek staat nu een appartementencomplex.
De oude kerkklok is hier aan de muur geschroefd.
Marknesse
Hervormd
in gebruik
Sluis 1 – Verlosserkerk
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Verlosserkerk |
| Genootschap: | PKN Ned. Hervormd |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Marknesse |
| Adres: | Sluis 2 |
| Postcode: | 8316AM |
| Inventarisatienummer: | 00099 |
| Jaar ingebruikname: | 1955 |
| Architect: | Jantzen, F.B. |
| Huidige bestemming: | kerk |
| Monument status: | geen |
Geschiedenis
Belangrijke wederopbouwkerk met toren. Gebouwd als Hervormde kerk.
De gevormde SoW-gemeente gaat de Ned. Hervormde kerk gebruiken als SoW-kerk. (48-02/51-04/53-05)
Orgel
Het orgel is in 1955 gebouwd door de firma Willem van Leeuwen Gzn (Leiderdorp).
- Dispositie
- Manuaal 1: Prestant 8′ – Roerfluit 8′ – Octaaf 4′ – Woudfluit 2′ – Mixtuur 1⅓’ 4-6 sterk – Kromhoorn 8′.
- Manuaal 2: Holpijp 8′ – Prestant 4′ – Roerfluit 4′ – Octaaf 2′ – Nasard 1⅓’ – Scherp 2 sterk – Tremulant.
- Pedaal: Subbas 16′ – Prestant 8′ (transm.) – Fagot 16′ – Cornet 4′.
- Koppelingen: manuaal 1 aan pedaal – manuaal 2 aan pedaal – manuaal 2 aan manuaal 1.
Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1.
Op de hoek van de kerk staat een half-ingebouwde toren met balustrade en opengewerkte achtzijdige lantaarn.
Bovenop een windvaan in de vorm van een schip. Het scheepje lijkt wat weg te hebben van een Koggeschip, net als op de Poldertoren van Emmeloord.
Luttelgeest
Rooms Katholiek
buiten gebruik
Kerkstraat 1 – Jozef Sterre der Zee –
In de katholieke kerk in Luttelgeest komen woningen. De gemeente Noordoostpolder heeft besloten de kerk van de parochie voor een kleine 200.000 euro te kopen om er woningbouw in mogelijk te maken. (feb. 2019)
Geschiedenis
Interessante wederopbouwkerk met robuuste toren. Buiten gebruik in 2014.
Pastoor A. Weijs wordt bouwpastoor voor de kerkgebouwen en de scholen van Marknesse én Luttelgeest. In Luttelgeest wordt het een kerk zonder pastorie, daar het een gedeelde parochie is. Maar tussen kerk en school laat men een stukje grond vrij. Zo kan er altijd nog een pastorie gebouwd worden.
Op 31 dec. 1953 wordt notarieel een bouwfonds gesticht. Er zijn forse bedragen nodig die door een kleine groep opgebracht moeten worden. Een aantal mensen staan borg voor de financiën. Van de pachters wordt een kavelbijdrage, een vast bedrag per hectare, gevraagd. Bij de overige parochianen wordt elke 2 maanden huis aan huis geld opgehaald, om zo het nodige bedrag bij elkaar te krijgen. Op 9 mei 1955 volgt in Luttelgeest de aanbesteding. De kerk is in opdracht van het kerkbestuur gebouwd naar een ontwerp van de Haagse architecten Ir. A.van Kranendonk (schip) samen met Ir. A. Thunnissen en Ir. H. Thunnissen jr. (toren). De bij de bouw betrokken contructeurs waren Ir. J.A.M. Starmans jr. en Ir. P.H.A. Starmans uit Utrecht.
De bouw van de kerk wordt gegund aan aannemer Mokveld uit Hilversum voor het bedrag van: f 232.965,-. Op maandag 13 juni 1955 begint men te bouwen.
In 1954 is in de Noordoostpolder een zeer gunstige financieringsregeling tot stand gekomen. Het ministerie van verkeer en waterstaat zegt toe 50% subsidie te verlenen op de fictieve bouwkosten van kerk, pastorie, bijgebouwen en inventaris. Tevens komt er een torenfonds om daaruit de bouwkosten van torens of dakruiters bij 13, door de minister aan te wijzen, kerken in de Noordoostpolder te financieren. Men is verplicht eerst de bouwplannen te laten goedkeuren door de directie Noordoostpolder.
Gebouw
De in een, aan de Delftse School verwante, traditionele stijl gebouwde kerk heeft een 32 meter hoge robuuste ronde toren, die sterk bijdraagt aan het vroeg-middeleeuwse karakter van de kerk. Het gebouw kan qua type zowel gerekend worden tot de zaalkerken als tot de pseudo-basilieken. Zoals de meeste katholieke kerken is ook deze kerk gebouwd met de absis, halfronde uitbouw waar het hoofdaltaar staat, naar het Oosten (Jeruzalem). De kerk betreft een ruime kerkzaal, gelegen op een terpje, en is afgedekt door een zadeldak. De kerkruimte heeft een houten tongewelf dat aan weerskanten wordt gedragen door vier dunne kolommen (ronde naadloze gewalste ijzeren buizen); ofwel: “Mannesmannbuizen”, genoemd naar de Duitse industrieel Reinhard Mannesmann. Deze geven tevens de scheiding aan tussen het overwelfde middendeel en de lage vlak afgesloten zijbeuken, waardoor de kerk ook tot het type pseudo-basiliek gerekend kan worden. De kerk heeft een nog oorspronkelijk bankenplan van twee rijen met een middenpad en zijpaden (300 zitplaatsen).
Onder de houten orgelgalerij bevindt zich de doopkapel. Deze kapel heeft een gemetseld koepelgewelf waarin zich een ster bevindt. In een verlaagd, cirkelvormig deel van de betegelde vloer, staat een zwaar, rond doopvont van natuursteen met koperen deksel. Naast de doopkapel is de trap naar het koor, tevens naar de toren.
Toren
Om kosten te besparen is de spits van de toren op de grond gebouwd en bestaat uit een houten geraamte van elf meter hoog en een gewicht van drie ton. De spits wordt bekroond door een kruisdragende bol. Om deze spits op de toren te plaatsen laat men een speciale rijdende kraan (de grootste van West-Europa) van Breda naar de Noordoostpolder komen.
Zo wordt de spits onder belangstelling van menig polderbewoner, en in aanwezigheid van radio en pers op de toren gehesen. De spits zal afgedekt worden met koperen platen, hetgeen mettertijd, wanneer het groene koperoxyde de boventoon heeft gekregen, een fraai effect zal geven.
De toren krijgt een uurwerk met drie wijzerplaten. Er hangt eveneens een luidklok in, met de tekst;
St. Jozefklok A.D. 1956
PETIT et FRITSEN ME FUDERUNT.
De klok is gegoten in Aarle-Rixtel.
Tijdens de bouw, op 6 november 1955, brengt Mgr. Th. Huurdeman, vicaris-generaal van het bisdom Utrecht, een gedenksteen aan in de muur van het priesterkoor, waarbij tegelijkertijd een, in een loden koker gesloten oorkonde, ingemetseld wordt.
De vertaling van de – in het Latijns gestelde – tekst luidt:
In de Naam van De Allerheiligste en onverdeelde Drievuldigheid,de Vader en de Zoon en de H. Geest. AMEN. De lezer heil,
In het negentienhonderdnegenenvijftigste 1) jaar van onze Verlossing, terwijl paus PIUS XII de zetel van de H. Petrus bezet, Koningin JULIANA in vrede regeert over deze Nederlandse gewesten, en BERNARDUS JOHANNES ALFRINK als Apostolisch Administrator met wijsheid het Aartsbisdom Utrecht bestuurt, waarvan de Bisschopszetel door de dood van JOHANNES kardinaal DE JONG vacant is, is er een begin gemaakt met de bouw van deze kerk onder de titel en aanroeping van St.Joseph, tot meerdere eer van God en tot heil der zielen. Het werk werd opgedragen door pastoor A.Th.W. Weijs en de kerkmeesters A.F. Weevers, L.F.J. van Woerkom en M.C. de Regt. De bouw van dit werk, dat ontworpen is door architect A. van Kranendonk, heeft H. Mokveld uit Hilversum aangenomen. Deze steen werd met plechtig ceremonieel gelegd door Mgr. Theod. Huurdeman, Protonotarius Apostolicus in hetzelfde jaar op de zesde van de maand november in tegenwoordigheid van F.B. Koopmans, pastoor te Kraggenburg, A. Grimmelikhuizen, pastoor te Vollenhove, Th.M. Morselt, pastoor te Emmeloord, F.A. Gilsing, pastoor te Ens, Th.G. ten Hagen, pastoor te Creil-Rutten, A.H.W. Weijs, kapelaan te Raalte, van de aannemer van dit werk en van een grote menigte parochianen. Moge dit werk gezegend en voorspoedig verlopen. Ter bevestiging van het bovengenoemde hebben de getuigen van deze plechtigheid dezelfde dag dit stuk met hun naam ondertekend.
Getekend door 13 personen.
(NB Het jaartal 1959, zoals in bovenstaande tekst is vermeld, moet een typfout zijn)
De bouw verloopt voorspoedig en in juni 1956 wordt het kerkgebouw opgeleverd.
Het interieur van de kerk is vrij sober. Het beeld van Maria, afkomstig uit de Maria-school van Marknesse, en het St. Josephbeeld, geschonken door een parochiaan, zijn later geplaatst. In 1956 wordt het Aartsbisdom Utrecht verdeeld in twee bisdommen, te weten Utrecht en Groningen. De Noordoostpolder valt sindsdien onder het nieuwe bisdom Groningen. Dit betekent dat op dinsdag 12 juni 1956 mgr. P.A. Nierman, pas benoemd als bisschop in het nieuwe bisdom, naar Luttelgeest komt om de kerk in te wijden. Dit is zijn eerste kerkinwijding.
Bij de inwijding worden er relikwieën van de H.H. Vincentius en Valentinus in het altaar geplaatst.
Na de feestelijke inwijding van het kerkgebouw spreekt de voorzitter van de feestcommissie, dhr. J. Dekker, de hoop uit dat de wijding van de kerk tot zegen van de gehele parochie mag zijn.
(bron: www.Ireneusparochie.nl/luttelgeest)
Het orgel
Het orgel op het koor is gebouwd door Valkx en van Kouteren (Rotterdam) in 1956. Het orgel bestaat uit drie klimmende pijpvelden boven een houten kast.
Uit De Noordoostpolder van 20 november 2013
EMMELOORD – De Rooms Katholieke Ireneüsparochie is voornemens om twee kerken in Noordoostpolder te sluiten. Het gaat om de kerken in Luttelgeest en Kraggenburg. Dit heeft de parochie bekend gemaakt. Op termijn zal voor de kerken een nieuwe eigenaar en bestemming worden gezocht. Door voortgaande langzame terugloop van het kerkbezoek en de oplopende gebruik- en onderhoudskosten van de gebouwen is het volgens de parochie niet langer verantwoord om de kerken open te houden. Sluiting van de kerkgebouwen heeft ingrijpende gevolgen voor de parochianen van het oostelijk deel van de Noordoostpolder. Maar vooral voor de parochianen in Kraggenburg en Luttelgeest, zij zullen niet langer in hun eigen dorp naar de vieringen kunnen gaan. Het voorgenomen besluit zal binnenkort door de parochie worden voorgelegd aan bisschop De Korte in Groningen. De Rooms Katholieke Ireneüsparochie heeft ook de katholieke kerken in Marknesse en Ens in beheer.
Uit Omroep Flevoland van 23 november 2014
Laatste kerkdienst St. Josephkerk. Parochianen in Luttelgeest hebben zondagochtend de laatste kerkdienst in hun vertrouwde rooms-katholieke St. Josephkerk gevierd. De kerk gaat definitief dicht, omdat er te weinig mensen komen en het onderhoud te duur is. Zondagochtend kwamen op de laatste dienst nog wel zo’n driehonderd mensen af. De parochianen in Luttelgeest kunnen in Marknesse en Ens naar de kerk. Voor de Josephkerk wordt nog een nieuwe eigenaar en nieuwe bestemming gezocht.
Uit “Mariabode”, 15 februari 2019
Luttelgeest: Woningen in Katholieke kerk
Noord Oostpolder.
In de Rooms-Katholieke H. Jozef Sterre der Zee kerk in Luttelgeest komen woningen. De gemeente Noordoostpolder heeft besloten de Kerk van de Parochie voor een kleine 200.000 euro te kopen om er woningbouw in mogelijk te maken.
Het gebouw staat al jaren leeg. In november 2014 werd de laatste dienst gehouden. Dorpsbelang Luttelgeest had de gemeente gevraagd het kerkgebouw te kopen om zo een goede bestemming voor het gebouw te vinden. Ooit was het de bedoeling om in de kerk een crematorium te beginnen, maar dat plan schoot bij veel inwoners van het dorp in het verkeerde keelgat.
Eind 2020 start verbouwing
Hoeveel woningen in de kerk komen en wie die gaat realiseren is niet bekend. Evenmin is duidelijk wat er met het orgel gaat gebeuren. Dat maakt nu nog deel uit van de inventaris. De gemeenteraad van Noordoostpolder moet de koop overigens nog wel goedkeuren. Als alles naar wens verloopt kan eind volgend jaar de verbouwing beginnen.
De Parochie heeft bij de overeenkomst gesteld dat er in de kerk geen horeca mag komen. Ook mag het gebouw niet gebruikt worden voor de drugs-, sex-, gok- en wapenindustrie. De gemeente kon zich daarin vinden en heeft met die eisen ingestemd.
De spits wordt bekroond door een kruisdragende bol.
Duidelijk , een kruis.
Om kosten te besparen is de spits van de toren op de grond gebouwd en bestaat uit een houten geraamte van elf meter hoog en een gewicht van drie ton. De spits wordt bekroond door een kruisdragende bol. Om deze spits op de toren te plaatsen laat men een speciale rijdende kraan (de grootste van West-Europa) van Breda naar de Noordoostpolder komen.Zo wordt de spits onder belangstelling van menig polderbewoner, en in aanwezigheid van radio en pers op de toren gehesen
Luttelgeest
Nederlands Hervormd
in gebruik
Oosterstraat 1 – De Schakel – Sedert 1994 Nederlands Hervormde/Gereformeerde Kerk.
Behoort bij: Dorpskerken-NOP (zie onderaan)
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | De Schakel |
| Genootschap: | PKN |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Luttelgeest |
| Adres: | Lange Brink 49 |
| Postcode: | 8315AH |
| Inventarisatienummer: | 00095 |
| Jaar ingebruikname: | 1957 |
| Architect: | Jantzen, F.B. |
| Huidige bestemming: | kerk |
| Monument status: | |
Geschiedenis
Oorspronkelijk hervormde kerk. Sedert 1994 Nederlands Hervormde/Gereformeerde Kerk.
Orgel
Het orgel is in 1957 gebouwd door de firma Gebr. Van Vulpen (Utrecht).
- Dispositie
- Manuaal: Holpijp 8′ – Prestant 4′ – Roerfluit 4′ – Octaaf 2′ – Scherp 2 sterk bas/discant.
- Pedaal: aangehangen.
Mechanische sleeplade. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-d1.
Een kruis. Net zo markant is de andere hoek van de kerk.Deze is getooid met een vlam. Symbool voor de uitstorting van de Heilige Geest. Het Pinksteren verhaal.
Luttelgeest
Gereformeerd
buiten gebruik
Sportstraat 2 – Buiten gebruik 1994, nu woning/galerie “Luttel”
De 1e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder
Geschiedenis
Buiten gebruik 1994, nu woning/galerie “Luttel”
Voor € 495.000,- te koop. zie Funda
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | |
| Genootschap: | Gereformeerde Kerken in Nederland |
| Provincie: | Flevoland |
| Gemeente: | Noordoostpolder |
| Plaats: | Luttelgeest |
| Adres: | Sportstraat 2 |
| Postcode: | 8315AM |
| Inventarisatienummer: | 00096 |
| Jaar ingebruikname: | 1954 |
| Architect: | Zee, J.H. van der |
| Huidige bestemming: | woonhuis, keramiekgalerie |
| Monument status: | geen |
een gereformeerde kerk met een haan. Ook deze kerk staat te koop.
Huidige situatie :
| plaats | Rooms Katholiek | Hervormd | Gereformeerd | info |
|---|---|---|---|---|
| Bant | in gebruik | buiten gebruik | buiten gebruik | De katholieken preken in Rutten. De gereformeerden en hervormden nu in Katholieke kerk (Bantseliek) |
| Rutten | in gebruik | buiten gebruik | buiten gebruik | . |
| Creil | buiten gebruik | in gebruik | buiten gebruik | . |
| Espel | buiten gebruik | in gebruik | nooit gebouwd | . |
| Tollebeek | in gebruik | in gebruik | nooit gebouwd | . |
| Nagele | buiten gebruik | buiten gebruik | in gebruik | vierde kerk Gerf, Kerk Vrijgemaakt ook buiten gebruik |
| Ens | in gebruik | buiten gebruik | in gebruik | . |
| Kraggenburg | buiten gebruik | in gebruik | nooit gebouwd | . |
| Marknesse | in gebruik | in gebruik | gesloopt | vierde kerk : Gereformeerde gemeente in gebrui |
| Luttelgeest | buiten gebruik | in gebruik | buiten gebruik | . |
Rooms Katholiek
Sinds 1 januari 2015 kent de Noordoostpolder één parochie, de Emmaüsparochie.
Deze parochie bestaat uit vier geloofsgemeenschappen.
- Emmeloord De H.Michaël in Emmeloord
- Bant Rutten Creil ‘De Goede Herder’. De parochianen komen samen in de H. Servatiuskerk in Rutten.
- Marknesse, Luttelgeest, Kraggenburg en Ens ‘H. Ireneüs Geloofsgemeenschap’. Alle 4 kerken operationeel.
- Nagele, Espel en Tollebeek ‘De Heilige Geest geloofsgemeenschap’ Alleen de Sint Hubertuskerk Tollebeek nog in gebruik
hervormd en gereformeerd : PKN
Sinds 2011 staan de 10 dorpskerken NOP van de PKN (Protestantse Kerk in Nederland) in nauw contact met elkaar.
Zij zoeken samenwerking daar waar dit opbouwend en nuttig is.
Bron : https://reliwiki.nl