eigen foto. vrij te gebruiken
De Poldertoren is een statige en markante, voormalige watertoren die exact in het midden van Gemeente Noordoostpolder staat.
Een watertoren was nodig om druk op de waterleiding te kunnen geven. Tegenwoordig kan dat met hydrofoor-pompen, zodat watertorens niet meer nodig zijn en gesloopt of afgestoten worden.
Ook de Poldertoren heeft niet meer de functie van ‘watertoren’.
De vroegere eigenaar van de Poldertoren was Waterleidingmaatschappij Overijssel, later Vitens.
Nu is Gemeente Noordoostpolder eigenaar van de toren.
Met projectontwikkelaar Provast heeft de gemeente geprobeerd te toren rendabel te exploiteren.
Dat heeft voor de gemeente niet zo goed uitgepakt.
In 2015 is het de gemeente gelukt om los te komen van de projectontwikkelaar.
Er wordt nu ‘voorzichtig’ gekeken naar opties.
Rijksmonument
De Poldertoren is in 2014 door het Rijk aangewezen als ‘ Rijksmonument’ .
Het is daarmee door zijn cultuurhistorische waarde en schoonheid van nationaal belang geworden.
Openingstijden :
Alleen tijdens de zomermaanden
Actueel:
Beiaardier Anne Kroeze
Tchaikovsky schreef voor piano de “12 jaargetijden”. Niet de seizoenen worden hier bedoeld, maar elke maand wordt uitgebeeld.
Januari en Februari schreef hij eind 1875, de overige werken in 1876.
Ik ben van plan ze alle 12 te arrangeren voor beiaard en elke maand het betreffende werk hier te plaatsen.
Bij deze: Januari.
Toekomst
Poldertoren mogelijk begin 2022 weer in gebruik
Als alles meezit, dan kan de Poldertoren in Emmeloord begin 2022 opnieuw in gebruik worden genomen. Dat bleek maandagavond tijdens een vergadering van de gemeente Noordoostpolder. Daarin werden de raadsleden op de hoogte gebracht van de stand van zaken.
Het plan dat er nu ligt, houdt in dat zes etages in de toren bestemd worden voor kantoren. Architectenbureau Korfker werkt daar de plannen voor uit. En dat bureau is tevens de huurder van die etages. “Korfker is bereid om meerjarige afspraken te maken over de huur en dat betekent dat er zekerheid komt voor de duur van in ieder geval tien jaar”, zegt wethouder Wiemer Haagsma.
De komst van kantoren betekent ook dat er op diverse etages extra ramen moeten worden gemaakt. Anders is het op die werkplekken te donker. Volgens de wethouder is daarover nauw overleg met de welstandscommissie, monumentenzorg en de RCE, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. “We hebben een voorlopig positief advies over de aanpassingen”, aldus Haagsma.
twee hotelkamers
Hotel ’t Voorhuys wil op de zevende en achtste etage twee hotelkamers realiseren “zodat gasten een nacht op niveau kunnen doorbrengen.” De overige etages kunnen gebruikt worden voor incidentele gebeurtenissen zoals vergaderingen, evenementen, trouwerijen of andere samenkomsten. “Je kunt het je bijna niet voorstellen in deze tijd maar daar zijn meerdere partijen in geïnteresseerd”, zegt Haagsma. Volgens de wethouder hoeven voor dat deel van de toren geen langdurige huurovereenkomsten te worden afgesloten.
De toren blijft beschikbaar voor het publiek, zegt Haagsma. “Op de begane grond komt een receptie en daar kan het publiek zich ook melden voor een bezoek aan het platform.”
Of de voorgenomen plannen voor de toren kunnen doorgaan, is afhankelijk van een subsidie van de provincie. “We hebben onze plannen tot op detailniveau bij de provincie ingediend en we hopen daar in januari een positief uitsluitsel over te krijgen”, zegt Haagsma. Het zou gaan om een subsidie van ongeveer drie ton. “Als we uitgaan van het mooiste scenario, is de Poldertoren begin 2022 weer het icoon van de polder en het hart van de stad.”
Info
Feiten
- Bouw 1957
- Opening 1959
- Hoogte 65,3 meter
- Hoogte met windvaan 70.5 meter
- Bezoekersplatform: 43,4 meter
- Opslagcapaciteit water: 1850 m3 (1,8 miljoen liter)
- Doorsnede 13,4 meter
- Aantal traptreden: 243
- Aantal bakstenen: 600.000
- Carillon: 48 klokken
- Windvaan: Koggeschip
Precies in het midden.
Toen de polder in 1942 drooggevallen was, heeft men in het exacte geometrische midden een stok geplaatst.
Dat is de plaats waar later de Poldertoren is gebouwd.
Prijsvraag
Al vroeg in ‘de plannen Noordoostpolder’ werd besloten dat op het centrale plein van Emmeloord, in het hart van de polder, een hoge toren zou komen te staan.
Deze toren zou moeten fungeren als baken uit de verte en als symbool van de eenheid van de polder. Het mocht geen kerktoren worden, want geen van de kerken mocht over de ander domineren.
Voor de watervoorziening van de polder was een watertoren noodzakelijk en zo ontstond het idee om deze ‘aan te kleden’ tot poldertoren.
In december 1950 heeft de waterleidingsmaatschappij ‘Overijssel’ een openbare ideeënprijsvraag voor de toren uitgeschreven.
De opdracht was een watertoren te ontwerpen met een carillon en een uitkijkplatform.
De W.M.O. stelde onder andere als voorwaarde dat de toren de eenheid van de polder moest symboliseren en Emmeloord als centrum moest accentueren.
Uiteindelijk werd het ontwerp ‘Utilis‘ (Latijn voor nuttig) van de Amsterdamse architect H. van Gent aangewezen om verder te worden uitgewerkt, waarbij hij steun kreeg van J.W.H.C. Pot.
Wat waren de andere inzendingen ?
Het carillon
De baas, also knows as ‘hoofd van de bouwkundige afdeling van de toenmalige Directie Wieringermeer (Noordoostpolderwerken) A.D. van Eck‘ wilde graag een carillon. Daarom zette hij een actie op gang. In ieder dorp ging men met de pet rond zodat ieder dorp één klok kon schenken.
Daarom ook zijn er een tiental klokken met de inscriptie van een dorp.
Marknesse had de smoor in.
Emmeloord speelde teveel de eerste viool. Eerder was zelfs sprake van een gemeente Emmeloord en Gemeente Marknesse.
Dus een collecte in Marknesse was kansloos. Er werd slechts ƒ 2,50 aan de deur opgehaald.
De Beiaard
De Beiaard heeft 48 klokken en daarmee hoort het bij de grootste carillons van Nederland.
De zwaarste klok met de naam ‘Juliana Regina’ weegt 2382 kg en doet tevens dienst als luidklok.
De kleinste klok weegt 13 kg.
Meer informatie over de speeltafel en de beiaardier :
DE WINDVAAN, EEN KOGGESCHIP.
De torenspits wordt bekroond met een als windwijzer uitgevoerd schip van het type dat ooit veelvuldig op de Zuiderzee werd gebruikt: het koggeschip
- Het schip is van zwaar koper vervaardigd en met een laagje goud overtrokken.
- De hoogte is 5 meter
- De breedte is 2,5 meter
Is het wel een Koggeschip ?
Kenners, en niet de minste, zeggen dat het schip meer lijkt op een ander schip uit die tijd.
De Hulk, de opvolger van de Kogge. Dat schip lijkt met zijn ronde bodem veel meer op dit schip.
Oei. die Poldertoren heeft al zoveel gelazer gegeven ……
Figurenomloop
De Poldertoren is voorzien van een figurenomloop, die op het hele en halve uur naar buiten komt.
Dit ‘speeldoosje’ is ter gelegenheid van 50 jaar Noordoostpolder aangeboden en in gebruik genomen op 9 sept 1992 door Premier Lubbers.
De kwaliteit van de firgurenomloop is hylarisch. De duiven schijten het machien kapot. Ieder zichzelf respecterend gemeenteraadslid maakt hiervan een verkiezingsstunt. Op maandag 29 maart 2010 is hij, na grondige restauratie, opnieuw in gebruik genomen.
Echter……. meteen weer defect !
De figurenomloop bestaat uit :
- een mammoet
- een oermens
- een koggeschip
- de pionier
- een maaidorser
- een fabriek.
De eerste watertorens
De eerste watertorens dienden voor de watervoorziening van de stoomlocomotieven van de spoorwegen, gevolgd door die van de tramwegen.
Honderden exemplaren verrezen door het gehele land op treinstations.
Maar het meest opmerkelijk zijn de drinkwatertorens.
Vanaf 1856 bouwde men ruim 260 watertorens ten behoeve van de centrale drinkwatervoorziening.
Maar ook die zijn niet meer nodig
Donald Duck in de Poldertoren
Of de Poldertoren in de Donald Duck.
Omdat het weekblad Donald Duck zestig jaar bestond, bezochten Donald en de andere striphelden maandelijks een andere provincie.
Flevoland is ook aan de beurt geweest en dit loopt als rode draad door het blad.
Geintjes
Hij staat in Emmeloord. Hij staat in Japan.
Waar nog meer :-)
Cijfers en feiten
De toren
- Hoogte 65,3 meter
- Hoogte met windvaan 70,5 meter
- Bezoekersplatform op 43,4 meter
- breedte 14 meter aan de voet en 13,4 meter op het bezoekersplatform
- (oude) trap 243 treden
- Opslagcapaciteit water 1850 m3
In de toren is verwerkt:
- 1220 m3 beton 185 ton wapeningsstaal
- 600.000 bakstenen
- 624 ton cement
- 7200 draineerbuizen
Het uurwerk:
Loopt op de tiende seconde gelijk.
Atoomtijd.
Replica in Japan
De gemeente Noordoostpolder heeft van 1996 – 2000 een relatie onderhouden met de gemeente Mizumaki in Japan.
Als waardering voor die relatie heeft de gemeente Mizumaki een replica van de poldertoren gebouwd.
In Mizumaki doet deze toren dienst als liftschacht die toegang geeft tot de openbare bibliotheek.
Sinds 2001 heeft de particuliere stichting Vrienden van Japan de scholierenuitwisseling op zich genomen.
Om het jaar bezoekt een groep van 10 leerlingen en twee begeleiders Noordoostpolder of Mizumaki.
In 1992 bestond de Noordoostpolder vijftig jaar. Voor Junior Kamer Groot Schokland reden om van de Poldertoren een Abraham te maken.
Diverse foto’s
