logo-zuiderzeelandWaterschap Zuiderzeeland

Wat is een waterschap

Een waterschap is een openbaar lichaam dat in een bepaalde regio in Nederland tot taak heeft de waterhuishouding te regelen. Het is dus een overheid. Zes waterschappen in Utrecht, Zuid- en Noord-Holland dragen de naam hoogheemraadschap in plaats van waterschap. Per 17 mei 2018 zijn er 21 waterschappen in Nederland, in 1950 waren dat er nog ongeveer 2600.

Elk waterschap heeft een gekozen algemeen bestuur en een dagelijks bestuur, beide voorgezeten door een dijkgraaf of watergraaf

Cijfers

  • 150.000 hectare land
  • 251 kilometer dijken
  • 1.200 kilometer vaarten en tochten
  • 5.000 kilometer sloten
  • 400.000 inwoners
  • 7 hoofdgemalen
  • 5 afvalwaterzuiveringsinstallaties, hoofdzuivering van het beheersgebied is AWZI Tollebeek

Gebied

Waterschap Zuiderzeeland beheert het water in de polders van Oostelijk en Zuidelijk Flevoland en de Noordoostpolder. Ook de Blokzijler Buitenlanden (gemeente Steenwijkerland, provincie Overijssel) en de woonwijk Lemstervaart (in Lemmer in de gemeente De Fryske Marren, provincie Friesland) horen bij het beheersgebied.

2019-Waterschap-prov-1200

Bestuur

  • de Algemene Vergadering (algemeen bestuur)
  • Dagelijjks bestuur

Voorzitter van beide besturen is dijkgraaf Hetty Klavers.

1. De Algemene Vergadering (AV)

is het algemeen bestuur, vergelijkbaar met een gemeenteraad. De AV bepaalt de hoofdlijnen van het beleid en neemt de belangrijkste beslissingen. Denk aan de begroting, de belastingen en welke grote investeringen we doen. Ook stelt de AV de belangrijkste regelingen en verordeningen vast. 21 AV-leden zijn democratisch gekozen via de verkiezingen en 4 zijn benoemd door belangenorganisaties van agrariërs en natuur.

Wie zitten er in de AV?

De laatste waterschapsverkiezingen vonden plaats op 15 maart 2023. De AV-leden zijn voor vier jaar benoemd. De AV kent op dit moment 8 partijen, waaronder 2 categorieën geborgde zetels. De 4 leden van de categorieën geborgde zetels Ongebouwd en Natuurterreinen worden aangewezen door respectievelijk LTO Noord en de Vereniging voor Bos- en Natuureigenaren. De overige 21 leden zijn democratisch gekozen via de verkiezingen. De Algemene Vergadering wordt voorgezeten door de dijkgraaf. Bij de vergaderingen is ook de secretaris-directeur aanwezig, als adviseur van het algemeen bestuur. Onderstaand een overzicht van de huidige fracties :

  • BBB – 6 zetels (24%)
  • Water, Wonen en Natuur  – 6 zetels (24%)
  • ChristenUnie-SGP –  2 zetels (8%)
  • VVD  2 zetels (8%)
  • AWP water, klimaat en natuur  – 2 zetels (8%)
  • 50PLUS  – 1 zetel (4%)
  • CDA –  1 zetel (4%)
  • BVNL  – 1 zetel (4%)
  • Natuurterreinen  – 2 zetels (8%)
  • Ongebouwd  – 2 zetels (8%)

2. Het college van Dijkgraaf en Heemraden

Het dagelijks bestuur, DenH bestaat uit de dijkgraaf en drie heemraden, aangevuld met de secretaris-directeur. Zij vormen het dagelijks bestuur van het waterschap.
De collegeleden hebben onderling de portefeuilles, projecten en bestuurlijke overleggen verdeeld. DenH vergadert eens per twee weken. Deze vergaderingen zijn besloten.

  • Dijkgraaf Hetty Klavers
  • Heemraad Jaap Lodders
  • Heemraad Jo Caris
  • Heemraad Tom Vereijken
  • Secretaris-directeur Wouter Slob

Gemalen Noordoostpolder

kaart_gemalen

Noordoostpolder ligt gemiddeld vijf meter onder zeeniveau. (NAP)
Op verschillende manieren loopt deze ‘badkuip’ steeds vol.
Denk hierbij aan regen, kwelwater (water dat door de dijken de polder instroomt), maar ook water vanuit de bodem.

Om ervoor te zorgen dat de polder droog blijft, heeft Noordoostpolder 3 gemalen

en omdat Tollebeek het putje van de polder is, daar nog wat ondergemalen.

Spannend moment, het sluitgat

dijken

Met de aanleg van de Noordoostpolder zijn twee dijken aangelegd.

  • Een dijk van Lemmer naar Urk (Noordermeerdijk)
  • en een dijk van Urk naar Vollenhove (Zuidermeerdijk).

Beide dijken hadden een spannend moment: het dichten van het laatste stuk.

  • Het deel Noordermeerdijk  is gesloten op 3 oktober 1939
  • Het deel Zuidermeerdijk  is gesloten op 13 december 1940

Daarna werd op 7 januari 1941 het elektrisch gemaal Buma bij Lemmer, als eerste van de drie gemalen in Noordoostpolder, in werking gesteld.
Later heeft het elektrisch gemaal Smeenge bij Kadoelen meegewerkt. Gemaal Vissering was niet op tijd klaar.
De drooglegging duurde door de oorlogsomstandigheden bijna een jaar langer dan gepland.
In totaal heeft het, na de dijksluiting, bijna twee jaar geduurd om de Noordoostpolder droog te leggen.
Op 9 september 1942 werd een gemiddelde waterstand van vier meter veertig beneden NAP bereikt.
Bij deze waterstand vielen de laagste delen van de polder droog en daarom wordt die datum aangehouden als moment van droogvallen van de Noordoostpolder.

sluitgatmonument-met-wapens

Op beide punten is een sluitsteen geplaatst. Op dit deel is een monument geplaatst.

Waterschap Noordoostpolder

Waterschap Noordoostpolder fuseerde in 2000 met Waterschap Fleverwaard tot Waterschap Zuiderzeeland

“In zilver boven een burcht van keel, geopend en verlicht van het veld, met een opgetrokken valhek van sabel, beneden een schelvis van azuur; een schildzoom van azuur, waarin, uitgaande van het midden van de binnenzijden, de bovenhelften van vier lelies zijn uitgespaard. Het schild gedekt met een gouden kroon van vijf bladeren.”

Het wapen is zilver van kleur met daarop een rode toren, de ingang is geopend en toont de kleur van het schild. Onder de toren een blauwe schelvis. Om het geheel heen een blauwe schildzoom met daarin vier keer de bovenzijde van een Franse lelie uitgesneden. Boven op het schild een gouden markiezenkroon.


Het Heemraadschap Fleverwaard en het kwantiteitswaterschap Noordoostpolder gingen in 1986 van start. Het waterkwaliteitsbeheer in de Noordoostpolder werd nog door het toenmalige Zuiveringsschap West-Overijssel uitgevoerd. Voor 1986 voerde het Rijk hoofdzakelijk de waterstaatszorg uit. Op 3 januari 2000 ging Waterschap Zuiderzeeland officieel van start; ontstaan uit een fusie tussen Waterschap Noordoostpolder, Heemraadschap Fleverwaard en een deel van Waterschap Groot Salland.

Kunstwerken

In eerste instantie denk u dan waarschijnlijk aan de openbare kunstwerken die u in het park of midden op de rotonde ziet. Maar in de techniek zijn kunstwerken iets anders.
Een kunstwerk is een begrip in de civiele techniek, bouwkunde en de spoor-, weg- en waterbouw.

Onder de kunstwerken vallen doorgaans de constructies die noodzakelijk zijn om het eigenlijke doel te realiseren. Een wegverbinding over een rivier is alleen te realiseren door het leggen van een brug of het bouwen van een tunnel. De brug en de tunnel zijn in deze de kunstwerken.

Voor een waterschap zijn o.a. kunstwerken :

  • Duikers

  • Stuwen

  • Coupures

  • Inlaten

Dijken

Nederland kent 17.691 kilometer waterkerende dijk.

Soorten dijken

  1. zeewaterkerende dijken
  2. rivierwaterkerende dijken
  3. binnenwaterkerende dijken (Flevoland)

Waterschap Zuiderzeeland onderhoudt en beheert 251 kilometer dijken die rondom de polders liggen.

Afsluitdijk

De  Afsluitdijk is strikt genomen geen dijk maar een dam. Een dijk scheidt het water van het land en een dam scheidt water van water.

Rijkswaterstaat beheert de dijk, die in totaal 32,5 km lang is.

Op 28 mei 1932 werd om 13.02 uur het laatste sluitgat in de Afsluitdijk, de Vlieter, gedicht.

De Afsluitdijk wordt momenteel verhoogd. Onderhoud Afsluitdijk : link


Wat is basalt

Basalt is gestolde lava. Als die lava snel afkoelt, ontstaan er barsten in het oppervlak.
Aan de oppervlakte zijn die barsten nog grillig en willekeurig, maar als je wat dieper je gaat, vormen die breuklijnen een vast patroon. (Natuurkunde)
Uiteindelijk vormen die breuken een min of meer zeshoekige zuil.
Dat basalt laat zich door die zuilvorming gemakkelijk winnen in steengroeven en oude vulkaankraters.
Het basalt dat wij voor onze dijken gebruiken, komt hoofdzakelijk uit Duitsland.

Basalt-tsjechie

Basalt steengroeve in Tsjechië

Gebruikten. ! De toepassing van basalt in dijken verdwijnt meer en meer. De winning, het transport en de plaatsing werd te duur.
En het vak van steenzetter is niet erg populair en te zwaar volgens de Arbo-wet.

Daarom gebruiken we  tegenwoordig machinaal gemaakte betonelementen met dezelfde vorm. Die kunnen veel sneller geplaatst worden.

In Flevoland wordt hier en daar al geëxperimenteerd met een moderne variant.